Được tổ chức phù hợp với đặc điểm tình hình, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh (QP, AN) của từng địa phương, trên từng địa bàn lãnh thổ vùng biên giới, ven biển, hải đảo.

Biên chế và thế bố trí của BĐĐP tùy thuộc quy mô và tầm quan trọng của các tỉnh, thành phố, huyện, thị xã. Tùy theo quy mô tổ chức, điều kiện địa hình, hoàn cảnh kinh tế-xã hội của từng địa phương, các đơn vị BĐĐP được trang bị vũ khí với số lượng, kiểu loại phù hợp yêu cầu tác chiến. BĐĐP có các đơn vị chuyên môn, kỹ thuật và các đơn vị binh chủng. Lực lượng BĐĐP đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của quân khu và cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, trực tiếp là bộ CHQS tỉnh, thành phố, ban CHQS cấp huyện; được tổ chức huấn luyện thường xuyên nhằm nâng cao ý thức cảnh giác cách mạng, trình độ quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật và chuyên môn nghiệp vụ, khả năng sẵn sàng chiến đấu...

Ngày nay, BĐĐP gắn bó chặt chẽ với khu vực phòng thủ (KVPT), hoạt động chiến đấu trong thế trận phòng thủ chung của quân khu và cả nước, phù hợp với yêu cầu và đặc điểm từng khu vực trong chiến tranh nhân dân địa phương kết hợp với chiến tranh nhân dân của cả nước. BĐĐP là đội quân xung kích trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; tham gia hiệu quả các hoạt động xã hội, giúp đỡ nhân dân, nhất là nhân dân ở vùng sâu, vùng xa thực hiện xóa đói, giảm nghèo...

Lực lượng bộ đội địa phương phối hợp với các lực lượng khác trên địa bàn huyện Hòa An (Cao Bằng) nhanh chóng có mặt, triển khai các biện pháp hỗ trợ người dân. Ảnh: qdnd.vn

Do đó, việc xây dựng Quân đội nói chung, BĐĐP nói riêng “tinh, gọn, mạnh”, tiến lên hiện đại là đòi hỏi tất yếu khách quan trong thực hiện chủ trương chiến lược của Đảng, Nhà nước về xây dựng và hoạt động của KVPT; là sự kế thừa, phát triển tư tưởng “lo giữ nước từ sớm, từ xa, từ lúc nước chưa nguy” của dân tộc trong tình hình mới.

Để xây dựng BĐĐP “tinh, gọn, mạnh”, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, trước hết phải tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chỉ đạo, điều hành của chính quyền, xây dựng BĐĐP “tinh, gọn, mạnh” gắn với xây dựng KVPT vững chắc. Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền là vấn đề có tính nguyên tắc, tính quy luật; là nhân tố giữ vai trò quyết định đối với việc xây dựng BĐĐP “tinh, gọn, mạnh” trong xây dựng và hoạt động của KVPT giai đoạn hiện nay.

Việc điều chỉnh lực lượng theo biểu tổ chức, biên chế mới sẽ tác động trực tiếp đến tư tưởng, tình cảm của cán bộ, chiến sĩ, khả năng sẵn sàng chiến đấu, sức mạnh chiến đấu của LLVT địa phương. Vì vậy, đòi hỏi cấp ủy, chỉ huy các cấp chủ động xây dựng kế hoạch, giải pháp cụ thể, triển khai thực hiện từng bước theo lộ trình, chặt chẽ, đồng bộ, kiên quyết, kiên trì, sát thực tiễn.

Xây dựng BĐĐP “tinh, gọn, mạnh” là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và nhân dân trên địa bàn, mà trước hết là trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị, chính quyền địa phương. Do đó, cấp ủy, chỉ huy phải quan tâm sâu sắc, đề ra chủ trương, biện pháp xây dựng hiệu quả; huy động tổng hợp các lực lượng và vật chất có thể để xây dựng LLVT địa phương nói chung, BĐĐP nói riêng “tinh, gọn, mạnh”, phù hợp với điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội của địa phương, bảo đảm cho BĐĐP là lực lượng nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân trong KVPT tỉnh, huyện.

Hai là, tăng cường xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, có năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cao, đủ sức lãnh đạo đơn vị và làm tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ QP, AN trong KVPT. Cơ quan quân sự địa phương lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời củng cố, kiện toàn cấp ủy, tổ chức đảng phù hợp với sự điều chỉnh tổ chức, lực lượng bộ CHQS tỉnh, ban CHQS huyện.

Các cấp ủy, tổ chức đảng tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng; coi trọng chất lượng sinh hoạt lãnh đạo, năng lực xây dựng, quán triệt và tổ chức thực hiện nghị quyết; đề cao tự phê bình và phê bình, giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ. Tăng cường và nâng cao chất lượng công tác Đảng, công tác chính trị, bồi dưỡng bản chất cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ. Chăm lo củng cố sức mạnh đoàn kết quân dân, gắn bó máu thịt với nhân dân, thực hiện nghiêm kỷ luật trong toàn lực lượng; tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của hệ thống tổ chức đảng trong toàn lực lượng BĐĐP.

Chủ động làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, gắn với tăng cường QP, AN, quan tâm chăm lo xây dựng lực lượng BĐĐP vững mạnh, bảo đảm hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Ba là, bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất và năng lực toàn diện cho cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các cấp, làm nòng cốt xây dựng BĐĐP “tinh, gọn, mạnh”. Việc xây dựng đội ngũ cán bộ tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng, có phẩm chất đạo đức trong sáng, có năng lực tham mưu tổ chức thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ có ý nghĩa hết sức quan trọng. Cần đặc biệt coi trọng việc lựa chọn, bố trí, sử dụng đúng đội ngũ cán bộ; tổ chức thực hiện nghiêm túc nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ; tập thể cấp ủy đảng quyết định mọi vấn đề về công tác cán bộ theo phân cấp; phát huy trí tuệ của các cấp ủy đảng, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị và các tổ chức quần chúng trong thực hiện công tác cán bộ, loại bỏ tư tưởng người đứng đầu độc đoán, gia trưởng, áp đặt theo ý chủ quan của cá nhân.

 Trong những năm tới, trên cơ sở quy hoạch biên chế, tổ chức mới, tiếp tục nghiên cứu điều động, bố trí cán bộ cho phù hợp, có chính sách, chế độ đãi ngộ đội ngũ cán bộ, nhất là về chức vụ, quân hàm, nhà ở, hợp lý hoá gia đình, luân chuyển cán bộ giữa các địa phương... khắc phục việc giải thể hay sáp nhập đơn vị dẫn đến tình trạng cán bộ trong quy hoạch trở thành lực lượng không còn “chỗ xếp”...

Bốn là, nâng cao chất lượng giáo dục, huấn luyện thực hiện xây dựng BĐĐP “tinh, gọn, mạnh” trong thời kỳ mới. Để nâng cao trình độ tác chiến, BĐĐP cần tập trung đột phá đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp huấn luyện; coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu cho các lực lượng. Tổ chức huấn luyện phải toàn diện nhưng chuyên sâu, có trọng tâm, trọng điểm, lấy huấn luyện bộ binh làm trung tâm, sát thực tế, nhiệm vụ, phương án, đối tượng, địa bàn, môi trường tác chiến, nhất là tác chiến gắn với KVPT, với đối tượng địch có sử dụng vũ khí công nghệ cao, tác chiến điện tử và tác chiến không gian mạng; phù hợp với vũ khí, trang bị hiện có và sự phát triển của khoa học kỹ thuật quân sự, nghệ thuật quân sự Việt Nam trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

Năm là, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và nhân dân xây dựng BĐĐP “tinh, gọn, mạnh” trong xây dựng và hoạt động của KVPT. Cần phải tạo sự chuyển biến sâu sắc về nhận thức, trách nhiệm của các ngành, các cấp, của các tổ chức chính trị, chính trị-xã hội, các đoàn thể và toàn dân đối với công tác xây dựng BĐĐP hiện nay.

Gắn kết yêu cầu, nhiệm vụ QP, AN, xây dựng BĐĐP vào các hoạt động kinh tế-xã hội, thực hiện cùng lúc các yêu cầu phát triển kinh tế gắn với tăng cường, củng cố QP, AN ngay trong từng hoạt động của mỗi cấp, ngành, địa phương, đơn vị; làm cho các ngành, các cấp, địa phương, đơn vị hiểu đầy đủ vai trò, chức năng, nhiệm vụ của LLVT địa phương nói chung, BĐĐP nói riêng; để từ đó có trách nhiệm tham gia xây dựng với nhiều hình thức, biện pháp thích hợp. Cùng với đó, từng bước hoàn thiện các cơ chế và quy chế phối hợp giữa các cơ quan chức năng với các tổ chức, đoàn thể xã hội, các tầng lớp nhân dân trong giáo dục, quản lý, rèn luyện quân nhân, trong động viên nhân dân thực hiện các nghĩa vụ quân sự, quốc phòng.