Nâng cao hiệu quả công tác quản lý người nước ngoài trên địa bàn tỉnh Bình Định.
Thời gian qua, thực hiện chủ trương, chính sách mở cửa, chủ động tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, Đảng, Nhà nước Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản về quản lý nhà nước. Các văn bản quy định về thủ tục nhập cảnh đơn giản, dễ dàng, tạo điều kiện cho người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam để đầu tư, khảo sát thị trường, thăm thân, du lịch... nhằm thu hút các nguồn lực bên ngoài phục vụ phát triển kinh tế, xã hội của đất nước
Với mục tiêu, tạo môi trường thông thoáng thu hút đầu tư nước ngoài, khai thác đường bay quốc tế tập trung phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tỉnh Bình Định là một trong những địa phương thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan, du lịch và tìm kiếm cơ hội đầu tư. Trong năm 2023, trên địa bàn tỉnh Bình Định có 54.575 lượt người nước ngoài đến cư trú, hoạt động trên địa bàn tỉnh (tăng 128% so với năm 2022) với mục đích du lịch, đầu tư, làm việc, lao động, học tập, thăm thân và nhiều mục đích khác. Qua đó, đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xúc tiến, quảng bá hình ảnh của tỉnh Bình Định trong và ngoài nước. Bên cạnh những mặt tích cực, xuất hiện những vấn đề vi phạm pháp luật của người nước ngoài, tập trung vào các hành vi chủ yếu: Đi lại, hoạt động không mang theo hộ chiếu; không khai báo tạm trú; hoạt động không đúng mục đích nhập cảnh; sử dụng chứng nhận tạm trú quá thời hạn… Lực lượng Công an phát hiện 73 trường hợp sử dụng thị thực du lịch, thị thực điện tử mục đích du lịch đến tham dự hội nghị, hội thảo làm việc với các sở, ban ngành; phát hiện, xử phạt 20 cơ sở lưu trú cho người nước ngoài tạm trú qua đêm nhưng không khai báo tạm trú theo quy định, 34 trường hợp người nước ngoài sử dụng chứng nhận tạm trú quá thời hạn, trong đó 18 trường hợp quá thời hạn trên 30 ngày. Có trường hợp, gây mất an ninh, trật tự (AN-TT) trên địa bàn tỉnh, điển hình như: Vụ Paul Nicholas Stephen (SN 1988), quốc tịch Anh, có hành vi cố ý làm hư hỏng tài sản tại khách sạn Anya Premier, phường Nguyễn Văn Cừ, thành phố Quy Nhơn ngày 15/11/2023 hay trường hợp của Zhang Qiang (Trương Cường, SN 2005), quốc tịch Trung Quốc, nhập cảnh trái phép, lang thang trên địa bàn tỉnh…
Công an các đơn vị, địa phương đã chủ động triển khai có hiệu quả công tác quản lý cư trú hoạt động của người nước ngoài trên địa bàn tỉnh, phối hợp giải quyết kịp thời các vụ việc có liên quan yếu tố nước ngoài góp phần phòng ngừa, phát hiện và xử lý vi phạm của người nước ngoài, không để xảy ra bị động bất ngờ, đảm bảo giữ vững AN0TT phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, đối ngoại của tỉnh. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng không khai báo tạm trú cho người nước ngoài; người nước ngoài tạm trú dài ngày trên địa bàn nhưng Công an địa phương không phát hiện, việc quản lý cư trú đối với người nước ngoài tạm trú tại các căn hộ cho thuê, khu chung cư chưa chặt chẽ (chung cư Phú Tài, TMS)… Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về AN-TT cho cá nhân, tổ chức có liên quan đến người nước ngoài chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục, hình thức tuyên truyền chưa đa dạng, phù hợp; công tác kiểm tra người nước ngoài tạm trú tại địa bàn, nhất là tại các căn hộ cho thuê, khu chung cư chưa thường xuyên dẫn đến nhiều Công an địa phương cấp CMND/CCCD cho người nước ngoài, người Việt Nam định cư nước ngoài sử dụng hộ chiếu do nước ngoài cấp nhập cảnh Việt Nam về tạm trú tại địa phương không đúng theo quy định pháp luật.
Trong khi đó, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh và cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam (Luật số 23/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội) có hiệu lực từ ngày 15/8/2023 đã tạo điều kiện thuận lợi về chính sách thị thực cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam. Dự báo trong thời gian tới, người nước ngoài nhập cảnh vào tỉnh sẽ tăng về số lượng, quốc tịch, thành phần, thời gian lưu trú dài hơn, người nước ngoài nhập cảnh không có cơ quan bảo lãnh gia tăng. Để phát huy tối đa lợi thế do hoạt động của người nước ngoài mang lại, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác quản lý xuất cảnh, nhập cảnh, cư trú, hoạt động người nước ngoài trên địa bàn tỉnh, lực lượng Công an thực hiện một số công tác sau:
Một là, tăng cường trách nhiệm của Công an các địa phương trong thực hiện công tác quản lý người nước ngoài cư trú, hoạt động tại địa bàn được phân công đồng bộ, đầy đủ, toàn diện, chặt chẽ từ khi người nước ngoài đến địa bàn cư trú theo quy định của pháp luật.
Hai là, đẩy mạnh việc phân công, phân cấp trong công tác quản lý nhà nước về xuất cảnh, nhập cảnh và cư trú, hoạt động của người nước ngoài; tổ chức chặt chẽ việc cấp thị thực, thẻ tạm trú, thẻ thường trú, gia hạn tạm trú và các giấy tờ khác cho người nước ngoài theo quy định; kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật… Tiếp tục thực hiện công tác phòng chống xuất nhập cảnh trái phép, phát hiện, xử lý người nước ngoài nhập cảnh trái phép đến địa bàn tỉnh.
Ba là, nâng cao hiệu quả phối hợp trao đổi thông tin giữa lực lượng Công an các cấp và giữa lực lượng Công an với các cơ quan, ban ngành và chính quyền các cấp trong công tác quản lý người nước ngoài cư trú, hoạt động trên địa bàn tỉnh. Kết hợp chặt chẽ yêu cầu thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với bảo đảm AN-TT, phòng, chống vi phạm pháp luật liên quan đến người nước ngoài tại địa phương.
Bốn là, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ, tin học, nghiệp vụ cho CBCS thường xuyên tiếp xúc, làm việc với người nước ngoài về các thủ tục hành chính cũng như triển khai thực hiện công tác quản lý xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, cư trú đi lại theo quy định của pháp luật được thuận lợi và trực tiếp làm việc với các đối tượng người nước ngoài vi phạm pháp luật Việt Nam.
Năm là, hiện nay, một bộ phận người nước ngoài thiếu hiểu biết pháp luật Việt Nam, thiếu ý thức trong tuân thủ, chấp hành pháp luật Việt Nam. Do đó, việc tác động vào ý thức của người nước ngoài chủ yếu bằng công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật có ý nghĩa hết sức quan trọng, hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, cư trú và đi lại đối với người nước ngoài.
Sáu là, chủ động thiết lập các kênh tiếp nhận thông tin, tạo điều kiện thuận lợi để quần chúng nhân dân cung cấp thông tin, góp ý cho lực lượng Công an trong quản lý nhà nước về AN-TT đối với người nước ngoài.