Nghĩa cử của người đang sống

Bước vào thời bình, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (HCLS) trên địa bàn Hoài Nhơn được các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân thị xã đặc biệt quan tâm thực hiện. Đến nay, có 7.382 HCLS ở địa phương đã được tìm kiếm, quy tập. Trong kết quả chung đó, có đóng góp rất lớn của các CCB trên địa bàn.

Theo Phó Chủ tịch Hội CCB TX Hoài Nhơn Lê Văn Phong, công tác tìm kiếm, quy tập HCLS không chỉ là trách nhiệm với những đồng đội đã hy sinh, mà còn là trách nhiệm của người đang sống đối với những người đã mất. Trên tinh thần đó, trong những năm qua, các cấp Hội CCB trên địa bàn đã tổ chức 33 đợt khảo sát, tìm kiếm và đã quy tập được 41 HCLS về mai táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ TX Hoài Nhơn. Đồng thời, phối hợp với gia đình liệt sĩ cất bốc 123 mộ liệt sĩ do gia đình tự quản vào nghĩa trang liệt sĩ các cấp để được chăm sóc tốt hơn.

Nhìn rộng ra trên địa bàn toàn tỉnh, nhiều cán bộ, hội viên CCB vẫn đang miệt mài tham gia hoạt động tìm kiếm, quy tập HCLS. Từ năm 2017 đến nay, Hội CCB tỉnh đã phối hợp với Bộ CHQS tỉnh tuyên truyền vận động, rà soát, phát hiện, cung cấp được 18 thông tin chính xác về nơi chôn cất liệt sĩ; vận động CCB tham gia dẫn đường, chỉ mộ quy tập HCLS được 12 lần; phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức tìm kiếm, quy tập được 145 HCLS đưa vào an táng tại nghĩa trang liệt sĩ huyện, tỉnh. Đặc biệt vào tháng 3.2022, từ nguồn tin của một CCB ở TX Hoài Nhơn, Bộ CHQS tỉnh chỉ đạo, triển khai việc khảo sát, tìm kiếm và cất bốc, quy tập được mộ liệt sĩ tập thể với 56 HCLS tại đồi Xuân Sơn (xã Ân Hữu, huyện Hoài Ân)...

Theo ông Trần Đức Thắng, Chủ tịch Hội CCB tỉnh, đến nay còn nhiều liệt sĩ vẫn chưa tìm thấy hài cốt, đây là niềm trăn trở không những của thân nhân liệt sĩ, mà còn là của Đảng, chính quyền, nhân dân, đặc biệt là đối với cán bộ, hội viên CCB.

“Chúng tôi sẽ khuyến khích, động viên hội viên, CCB cùng nhân dân tích cực cung cấp thông tin để nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập HCLS. Nhất là thực hiện việc giải mã ký hiệu, phiên hiệu và các địa danh tự đặt trong chiến tranh; cung cấp thông tin về nơi an táng liệt sĩ nằm ngoài nghĩa trang liệt sĩ và phối hợp xác minh, khảo sát, kết luận thông tin về liệt sĩ qua kết luận địa bàn chưa xác định được tình hình mộ”, ông Thắng nói.

Bộ CHQS tỉnh triển khai công tác tìm kiếm, quy tập (giai đoạn 2) hài cốt liệt sĩ hy sinh trong trận đánh ở đồi Xuân Sơn (xã Ân Hữu, huyện Hoài Ân).  Ảnh: H.P

Dốc sức, quyết tâm hơn nữa

Dưới sự chỉ đạo, quản lý thống nhất của Ban Chỉ đạo tỉnh về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS (gọi tắt là Ban Chỉ đạo 515) cùng nỗ lực của chính quyền địa phương các cấp, sự phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành, công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đến nay, toàn tỉnh đã tìm kiếm, quy tập được 32.277 HCLS.

Quá trình thực hiện, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh đã chỉ đạo các địa phương tiến hành phát 44.459 phiếu cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ đến các hộ gia đình. Kết quả đã thu về được 36.602 phiếu (đạt 82,3%), có 1.673 phiếu có thông tin, phục vụ đắc lực cho công tác tìm kiếm, quy tập HCLS. Bên cạnh đó, Bộ CHQS tỉnh đã tham mưu Ban Chỉ đạo 515 tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo các địa phương đẩy nhanh tiến độ lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS trong toàn tỉnh và tổ chức hội nghị kết luận địa bàn ở 100% đơn vị cấp thôn, xã, huyện.

Hành trình tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS không hề dễ dàng. Hiện nay vẫn còn 9.547 HCLS chưa được quy tập. Nguyên nhân là quá trình đô thị hóa dẫn đến địa hình, địa vật có nhiều thay đổi. Nhân chứng đã già yếu, trí nhớ kém, phần lớn đã qua đời, nên việc xác định vị trí nơi chôn cất liệt sĩ ngày càng khó. Ở khía cạnh khác, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Phan Đình Hòa cho rằng một số địa phương chưa thực sự sâu sát, việc cập nhật biến động mộ chưa kịp thời. Trong đó, có việc di chuyển hay đưa mộ vào nghĩa trang liệt sĩ không đúng quy định, gây khó khăn trong công tác quản lý mộ chung cho toàn tỉnh.

“Nhiều địa phương cũng hiển nhiên chấp nhận mộ an táng ngoài nghĩa trang liệt sĩ là mộ do gia đình đang quản lý mà không có tài liệu, dữ liệu quản lý. Vì vậy, đề nghị các địa phương triển khai đồng bộ Quy chế quản lý công trình ghi công liệt sĩ”, ông Hòa cho biết.

Đặt ra mục tiêu đến quý I/2024 có sản phẩm kết luận địa bàn và bản đồ tìm kiếm quy tập HCLS cấp tỉnh, đại tá Nguyễn Minh Hiến - Chính ủy Bộ CHQS tỉnh, Phó trưởng Ban Chỉ đạo 515 tỉnh, đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh dốc sức, quyết tâm hơn nữa trong công tác tìm kiếm, quy tập HCLS. Trong đó, phải quyết liệt triển khai việc rà soát, hoàn thiện dữ liệu về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS ở 3 cấp (xã, huyện, tỉnh) theo phương châm “dễ, rõ làm trước; có thông tin đến đâu kết luận chặt chẽ, đầy đủ, chính xác đến đó”.

Riêng những địa phương đã được Ban Chỉ đạo 515 tỉnh thông qua thẩm định dữ liệu kết luận địa bàn đạt yêu cầu, cần chủ động triển khai các bước đối chiếu, xác định vị trí, kết luận thông tin trên thực địa và tiến hành lập bản đồ đảm bảo khoa học, chính xác.