Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình (bên trái) chủ trì buổi làm việc

Báo cáo tại buổi làm việc, đại diện Bộ Tài chính cho biết, tính đến ngày 23/5/2025, tổng số vốn đã phân bổ cho khu vực này là 59.457,3 tỷ đồng, trong đó bao gồm 3.059,6 tỷ đồng vốn cân đối ngân sách địa phương giao tăng. 

Về tình hình giải ngân kế hoạch vốn 5 tháng đầu năm 2025, tính đến ngày 31/5/2025, kết quả giải ngân các địa phương thuộc Tổ công tác số 1 đạt 26,7%, cao hơn mức trung bình cả nước (cả nước bình quân đạt 24,1%). có 6/9 địa phương có ước tỷ lệ giải ngân đạt từ mức bình quân chung của cả nước trở lên, gồm: Thừa Thiên Huế (41,2%); Bình Định (36%); Khánh Hòa (30%); Ninh Thuận (27%); Bình Thuận (24,6%); Đà Nẵng (24%). Đáng chú ý, so với 4 tháng đầu năm, kết quả giải ngân tính đến cuối tháng 5 đã có sự tăng tốc tích cực.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung báo cáo

Theo Bộ Tài chính, tỷ lệ giải ngân trung bình của khu vực này, cao hơn mức trung bình cả nước, nhưng so với yêu cầu vẫn chưa đạt. Bộ cũng chỉ ra những khó khăn, vướng mắc kéo dài, làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện như: việc sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương theo quy định mới gây xáo trộn, ảnh hưởng đến công tác điều hành đầu tư công; một số dự án phải tạm dừng để rà soát, điều chỉnh quy mô, mục tiêu; thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với các dự án ODA còn chậm, do phải xin ý kiến nhiều cấp; khó khăn về giải phóng mặt bằng, xác định giá đất, bố trí tái định cư; thiếu hụt vật liệu xây dựng như đất đắp, cát, đá.

Ngoài ra, nguồn vốn dành cho các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia cũng bị hạn chế do ngân sách địa phương phải tập trung cho các nhiệm vụ cấp thiết như y tế, giáo dục, an sinh xã hội. Bên cạnh đó, năng lực của một số chủ đầu tư, ban quản lý dự án còn hạn chế; công tác phối hợp giữa các cấp, ngành chưa đồng bộ.

Bộ Tài chính đề nghị các tỉnh, thành cần thống nhất mô hình tổ chức chính quyền cấp xã sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Theo đó, cần xác định rõ dự án nào thuộc tỉnh quản lý, dự án nào do cấp xã phụ trách. Mỗi xã, phường cần thành lập Ban quản lý dự án riêng để tổ chức giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch. Việc bố trí nhân sự phải đảm bảo tính kế thừa, liên tục, tránh gián đoạn công tác đầu tư.

Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn phát biểu

Báo cáo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn cho biết, về đầu tư công, tỉnh luôn giải ngân rất nhanh và kịp thời. Hiện Bình Định đã phân bổ toàn bộ vốn trung ương và địa phương. Đến nay tỉnh đã giải ngân với con số tuyệt đối hơn 3.200 tỷ đồng. Các dự án đầu tư được triển khai đồng bộ từ tỉnh đến 11 địa phương. Để làm được điều này, Bình Định chuẩn bị hồ sơ rất sớm và rất cẩn thận để tránh làm lại. Các dự án giai đoạn 2026-2030 nhưng từ nay đến cuối năm tỉnh quyết tâm hoàn thành xong các hồ sơ thủ tục, đặc biệt dành quý III và quý IV tập trung các dự án trọng điểm, và dự kiến khởi công vào quý IV. 

Một kinh nghiệm trong giải ngân vốn đầu tư công là công tác GPMB được Bình Định rất quyết tâm và thực hiện nhanh, khi vướng thì cả hệ thống chính trị cùng gỡ nên việc triển khai các dự án rất thuận lợi. Về tác động của tổ chức chính quyền hai cấp, Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, tỉnh đã thống nhất, dự án nào giao cho ban quản lý các huyện giải quyết, dự án nào cần đưa về tỉnh và cái nào giao cho xã mới.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành đẩy nhanh tiến độ dự án ODA Tổng hợp thích ứng Bình Định và Quảng Nam, bị chững lại những năm gần đây. Dự án này giải quyết được 38 km đường ven biển còn lại, nếu làm được thì kết nối từ cuối Phù Cát với Hoài Nhơn. Hiện dự án đang tập trung vào giai đoạn ký hiệp định vay. Các bộ ngành đã ý kiến, Bộ Tài chính đang tổng hợp. Bình Định mong Chính phủ duyệt nhanh chuyển sang Chủ tịch nước xem xét để ký hiệp định vay. Chủ tịch UBND tỉnh cũng mong muốn cuối năm khởi công 38 km đường để giải quyết bài toán giao thông ở các khu công nghiệp ven biển. 

Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND tỉnh cho biết hiện nay khi làm đường, Bình Định bị vướng các quy hoạch khoáng sản (titan), trong khi thực tế các doanh nghiệp đã dừng khai thác, nếu với cách làm hiện nay của Bộ Nông nghiệp và Môi trường thì sẽ mất nhiều năm mới gỡ khỏi quy hoạch, dẫn tới chậm tiến độ dự án. Do đó, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp tháo gỡ.

Quang cảnh buổi làm việc

Tại buổi làm việc, lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương đã trao đổi, giải đáp đối với các đề xuất, kiến nghị, ý kiến của các địa phương; đề nghị các địa phương tiếp tục quyết liệt chỉ đạo, tổ chức triển khai các nhiệm vụ liên quan đến quản lý và sử dụng vốn đầu tư công còn dang dở của các chương trình, dự án.

Đồng thời tích cực chỉ đạo rà soát, điều chỉnh kế hoạch vốn từ cấp huyện cũ sang cấp tỉnh hoặc xuống cấp xã; các hồ sơ pháp lý phải được bàn giao rõ ràng, các chủ đầu tư và Ban quản lý dự án phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành ở các cấp để bảo đảm tính liên tục, hạn chế để xảy ra tình trạng đứt gãy, gián đoạn trong việc triển khai thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công các nhiệm vụ, dự án.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình phát biểu chỉ đạo 

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho rằng, 9 địa phương thuộc Tổ công tác số 1 có tỷ lệ giải ngân cao hơn mức trung bình cả nước là điều đáng ghi nhận, nhưng nhìn về tổng thể còn chưa có sự đồng đều giữa các địa phương, còn có 3/9 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới mức bình quân chung của cả nước. Phó Thủ tướng cũng cho rằng, dù đạt tỷ lệ giải ngân cao hơn mức trung bình cả nước nhưng điều này cũng không làm cho chúng ta thỏa mãn vì 6 tháng đầu năm mà mới giải ngân được trung bình gần 30%, còn lại hơn 70% nữa cho những tháng cuối năm. Đây là một áp lực, đòi hỏi cần sự tiếp tục nỗ lực rất lớn của các địa phương trong những tháng cuối năm.  

Trên tinh thần đó, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị địa phương nào chưa phân bổ hết vốn đầu tư công thì phải tính toán, gấp rút phân bổ nốt phần chưa được phân bổ theo kế hoạch. Đồng thời, phải tiếp tục ráo riết trong triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng cho các dự án – đây là “điểm nghẽn" của đầu tư công hiện nay. Việc tháo gỡ điểm nghẽn này phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất là trong công tác đền bù, di dân, tái định cư... Bên cạnh thúc đẩy giải ngân đối với các công trình đang làm cũng cần phải hết sức chú trọng, tập trung thúc đẩy các công trình dự kiến sẽ làm, đặc biệt là những công trình trọng điểm của quốc gia, của tỉnh. Trong bối cảnh chính quyền cấp huyện sắp kết thúc hoạt động, đối với các dự án do cấp huyện là chủ đầu tư, phải có hướng xử lý, giải pháp chuyển tiếp đối với các dự án, bảo đảm yêu cầu về giải ngân đối với các dự án, tránh thất thoát, lãng phí.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, Bộ Chính trị đã có chỉ đạo, bắt đầu từ ngày 1/7 tới đây, chính quyền địa phương 2 cấp đi vào vận hành ngay nên mọi hoạt động được bảo đảm liên tục… Chính vì thế, các địa phương cần nhận thức rõ tính liền mạch, liên tục trong hoạt động của hệ thống chính quyền, tránh tư tưởng "nghe ngóng", "chờ đợi" chính quyền mới. Yêu cầu đặt ra là mọi hoạt động của chính quyền phải được liền mạch, liên tục, không gián đoạn…

Đặc biệt, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình lưu ý các địa phương phối hợp, tiếp tục triển khai thực hiện tốt công tác sắp xếp, sáp nhập, tinh gọn bộ máy. Nhấn mạnh những sở, ngành có tầm ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế, tăng trưởng, doanh nghiệp, việc lựa chọn người đứng đầu, cán bộ ở các sở, ngành này, các tỉnh phải đặc biệt chú trọng; phải lựa chọn được người thực sự xứng đáng để đảm đương, đảm nhận nhiệm vụ. Các xã có các dự án trọng điểm của tỉnh, của Trung ương như đường sắt, đường cao tốc cũng phải cân nhắc, lựa chọn thật kỹ cán bộ, phải thực sự là những người năng động, sáng tạo, có tinh thần bứt phá, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm…

Trong thúc đẩy giải ngân và thúc đẩy tăng trưởng cũng cần đặc biệt quan tâm lựa chọn, sàng lọc các dự án đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư; phải thực sự chọn được các nhà đầu tư có năng lực, có uy tín trong triển khai các dự án, công trình…/.