Nhìn lại chặng đường sau 50 năm giải phóng, với muôn vàn khó khăn, gian khổ, nhưng Đảng bộ, quân và dân Phù Cát, đã chung sức- đồng lòng xây dựng quê hương từng ngày thay da đổi thịt. Kinh tế phát triển khá, văn hóa xã hội có nhiều khởi sắc, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, bộ mặt nông thôn đẹp lên từng ngày. Đời sống của hơn 19 vạn người dân không ngừng được cải thiện và nâng cao. Niềm tin của Nhân dân vào Đảng được đề cao. Đây là thành quả nổi bật Phù Cát đạt được sau 50 năm xây dựng và phát triển.

Nhớ lại những năm tháng hào hùng cách đây 50 năm, Phù Cát là vùng tranh chấp nên bị chiến tranh tàn phá nặng nề “bom cày- đạn xới”, hơn 70/ 117 thôn- khu phố là vùng trắng, những công trình thuỷ lợi hầu hết đều bị bom đạn Mỹ hủy diệt, trên 8.000 ha ruộng hoang hoá và nhiễm mặn.. Sau ngày giải phóng, hơn 70 ngàn dân từ khu dồn trở về không có nhà ở, không có tư liệu sản xuất, đời sống gặp nhiều khó khăn. Từ sau ngày giải phóng đến nay, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Phù Cát đạt được nhiều thành tích đáng khích lệ trên các lĩnh vực. Đến nay, tốc độ tăng trưởng kinh tế là 15,31%, thu nhập đầu người 65 triệu đồng/người/năm, tăng gấp vạn lần so với năm đầu giải phóng, đã góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 0,44% theo tiêu chí mới. “Dấu ấn” mang lại đột phá cho huyện không chỉ dừng lại ở những công trình “điện - đường - trường - trạm” mà lớn nhất đó là kinh tế không ngừng phát triển, đời sống Nhân dân từng bước được cải thiện, nâng cao; các tiềm năng, thế mạnh của địa phương bước đầu được đánh thức. Hiện nay, toàn huyện có 379 mô hình phát triển sản xuất trang trại, gia trại theo hướng công nghệ cao, nông nghiệp xanh... đã góp phần chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế, chuyển đổi ngành nghề.

Tuyến đường ĐT 639 đi ngang qua địa phận Phù Cát, tạo giao thông thuận lợi phát triển KTXH ven biển

Phù Cát  hôm nay đã trở thành vùng đất trù phú, đa dạng cây trồng, vật nuôi, hệ thống hạ tầng kỹ thuật phục vụ sản xuất không ngừng được đầu tư xây dựng, nhất là các công trình kiên cố hóa kênh mương, hồ chứa nước, trạm bơm, hệ thống đường giao thông nông thôn đã phát huy được hiệu quả.

Trên quan điểm lấy nông nghiệp làm nền tảng vững chắc để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện đã tập trung mọi nguồn lực để xây dựng, phát triển nông nghiệp, nông thôn toàn diện, nâng cao đời sống người dân ở nông thôn, huyện Phù Cát hướng dẫn nông dân áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Thông qua, thực hiện 138 mô hình “Cánh đồng lớn” trên diện tích 7.709 ha, hơn 22.340 hộ tham gia sản xuất trên cây lúa, đậu phộng, mỳ xen đậu và công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển 3 vụ lúa sang 2 vụ lúa hoặc 2 vụ lúa, 1 màu có nhiều tiến bộ. Nhờ đó, sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định, với sản lượng đạt gần 103 ngàn tấn; giá trị sản xuất trên một đơn vị diện tích đạt 162 triệu đồng,; nhiều cánh đồng đạt trên 200 triệu đồng/ha như: xã Cát Lâm, Cát Hiệp, Cát Tài, Cát Hải, Cát Hanh…

Về xây dựng nông thôn mới, đến nay có 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới; trong đó có 5 xã nông thôn mới nâng cao và 01 xã nông thôn mới kiểu mẫu. Hình thành 3 đô thị: Cát Khánh, Cát Tiến, Ngô Mây. Cùng với việc mở rộng đường Quang Trung, đoạn đường Bắc Nam đi qua Phù Cát nâng cấp các tuyến đường Đông – Tây và một số tuyến đường quan trọng khác như; ĐT 639 ven biển đi qua Cảng Đề Gi, Quốc lộ 19B nối từ Sân Bay Phù Cát đến khu kinh tế Nhơn Hội, đường Cao tốc Bắc Nam tạo ra một diện mạo mới cho phát triển kinh tế và du lịch  v.v... Phù Cát đã tập trung thực hiện chương trình nhựa hóa đường giao thông nông thôn, tao bộ mặt nông thôn Phù Cát bắt đầu đổi thay từ những tuyến đường.

Chứng kiến sự đổi thay của địa phương, nhất là xã Cát Hải từng mệnh danh là vùng quê “3 đèo- 4 động”, nay đã có tuyến đường ven biển chạy qua, làm cho quê hương thay da đổi thịt, Ông Bùi Văn Thì- người dân ở thôn Tân Thanh- xã Cát Hải vui mừng bày tỏ: “Từ một xã đặc biệt khó khăn, giao thông cách trở, đến nay Cát Hải đã có đường 639 đi qua được rải nhựa chạy từ đầu đến cuối xã, có các hồ chứa nước, góp phần nâng cao năng suất cây trồng, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện và các mặt văn hóa xã hội không ngừng phát triển”.

Lĩnh vực khai thác và nuôi trồng thuỷ sản cũng được huyện Phù Cát quan tâm chỉ đạo phát triển mạnh, giá trị sản xuất ngành thủy sản tăng bình quân 10%/năm. Đến nay, tổng diện tích nuôi trồng thuỷ sản đạt 846 ha; trong đó diện tích nuôi trồng thủy sản nước lợ là 260 ha. Tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt 13 ngàn 750 tấn, tăng 1.760 tấn so năm 2010. Diện tích nuôi trồng thủy sản nước ngọt và nước lợ được duy trì, mở rộng. Huyện đã tạo điều kiện phát triển khu nuôi tôm công nghiệp ở xã Cát Hải gắn với thực hiện mô hình nuôi tôm công nghệ cao đạt kết quả khá. Tiềm năng vùng đất cát bao đời hoang hóa dưới chân Núi Bà đang được đánh thức.

Huyện đã  ban hành nhiều cơ chế chính sách thông thoáng để kêu gọi, thu hút doanh nghiệp vào đầu tư. Hiện tại, Phù Cát có 48 doanh nghiệp, nhiều khu cụm công nghiệp mới đã được hình thành,  mở ra nhiều hướng đi mới trong sản xuất và đặt nền móng cho sự phát triển kinh tế vững chắc trong tương lai. Với mục tiêu tăng dần tỷ trọng công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề dịch vụ trong cơ cấu kinh tế, huyện Phù Cát đã tập trung tháo gỡ những khó khăn trong sản xuất công nghiệp, kêu gọi sự đầu tư phát triển sản xuất vật liệu xây dựng, may mặc, chế biến nông sản, mở rộng sản xuất kinh doanh ngành nghề… Nét nổi bật về phát triển kinh tế của huyện trong năm qua là đã xây dựng được các Cụm công nghiệp Cát Trinh, Cát Hiệp, Cát Nhơn, Cát Hanh, thị trấn Ngô Mây đạt hiệu quả cao, giải quyết việc làm cho trên 20.906 lao động tại địa phương. Tổng giá trị sản xuất công nghiệp bình quân hằng năm đạt gần 10.473,7 tỷ đồng, luôn vượt kế hoạch đề ra.

Cùng với sự duy trì ổn định nền kinh tế, lĩnh vực văn hóa - xã hội cũng đạt những kết quả tích cực. Sự nghiệp giáo dục - đào tạo được quan tâm và phát triển toàn diện, chất lượng dạy và học các cấp được nâng lên. Công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân được quan tâm thực hiện; y tế dự phòng, vệ sinh an toàn thực phẩm thực hiện tốt. 

Nhiều hoạt động văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao kỷ niệm các ngày lễ lớn, các lễ hội tổ chức trang trọng, chu đáo, tạo được ấn tượng tốt đối với cán bộ, Nhân dân. Công tác đảm bảo an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng chính sách, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm thực hiện có hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống của nhân dân. Hầu hết các chỉ tiêu khác đều đạt và vượt kế hoạch. Sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội có nhiều tiến bộ, quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, đời sống vật chất, văn hóa tinh thần của Nhân dân ngày càng được nâng cao

Bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế - xã hội của huyện vẫn còn những hạn chế. Sản xuất CN-TTCN phát triển thiếu bền vững, sản phẩm còn thấp, xử lý môi trường còn hạn chế. Tình hình sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ cá thể gặp khó khăn, sản xuất cầm chừng. Đời sống của Nhân dân vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là đồng bào ở vùng sâu, vùng xa… 

Đánh giá về những thành tựu đạt được sau 50 năm sau ngày giải phóng ở Phù Cát; Đồng chí Hồ Quốc Dũng- Ủy viên BCHTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Định có nhận xét như sau: “Tỉnh đánh giá rất cao của Đảng bộ, quân và dân huyện Phù Cát trong việc phát huy tiềm năng thế mạnh của địa phương trong phát triển kinh tế xã hội và đã đem lại đời sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Bên cạnh đó, bộ mặt đô thị và nông thôn của Phù Cát, cũng có những đổi mới; trên cơ sở thành quả đã đạt được, Đảng bộ, quân, dân Phù Cát tiếp tục đoàn kết, nhất trí và phát huy tiềm năng thế mạnh của địa phương để phát triển toàn diện trên cả 3 lĩnh vực: nông nghiệp, Công nghiệp và thương mại- dịch vụ. Đặc biệt là phát huy lợi thế của địa phương là cửa ngõ của Khi kinh tế Nhơn hội, để vươn lên là một trong những địa phương có tốc độ phát triển kinh tế ốp đầu của tỉnh trong thời gian đến”.

Trong năm 2025, Phù Cát có khá nhiều thuận lợi: Cảng hàng không Phù Cát được nâng cấp, mở rộng thành Cảng hàng không quốc tế; Quốc lộ 19B chạy qua địa bàn huyện, nối Cảng hàng không với Khu kinh tế Nhơn Hội; hệ thống đường giao thông ven biển được nâng cấp, các dự án du lịch được triển khai, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được tiếp tục đầu tư xây dựng,… Bên cạnh đó, lợi thế nội tại là Đảng bộ và nhân dân Phù Cát vốn có truyền thống đoàn kết, tự lực, tự cường, luôn nêu cao quyết tâm khắc phục khó khăn thử thách. Đây chính là nền tảng, là tiền đề hết sức quan trọng để Phù Cát có thể đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế- xã hội trong thời gian tới.

Ông Đỗ Văn Ngộ- Bí thư huyện uỷ, Chủ tịch HĐND huyện Phù Cát-  cho biết mục tiêu phát triển KT-XH trong thời gian tới: “ Lấy nông nghiệp làm trọng tâm, công nghiệp làm then chốt để thúc đấy và phát triển KT-XH. Tập trung phát triển CN- TTCN gắn kết với phát triển du lịch, thương mại- dịch vụ, là mục tiêu rất quan trọng. Xây dựng bộ máy chính quyền, đội ngũ cán bộ từ huyện đến cơ sở, thật sự trong sạch vững mạnh. Thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính, gần dân, sát dân và phục vụ tốt nhu cầu của người dân. Làm tốt công tác chính sách người có công, an sinh xã hội; xây dựng nông thôn mới, đảm bảo quốc phòng- an ninh”.

Với truyền thống đoàn kết trong kháng chiến chống giặc ngoại xâm; năng động, sáng tạo trong lao động sản xuất; sự quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân trong huyện, Phù Cát sẽ vươn mình trong kỷ nguyên mới./.