Ứng dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước: Giúp phát triển bền vững cây dừa tại vùng ảnh hưởng bom mìn
Từ nguồn kinh phí của Dự án Làng Hòa bình Việt Nam - Hàn Quốc tại tỉnh Bình Định, từ năm 2024 - 2025, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Hoài Ân đã triển khai thực hiện mô hình hỗ trợ lắp đặt hệ thống tưới cho cây dừa tại xã Ân Tường Đông, quy mô 6 ha, với 40 hộ nông dân tham gia. Mô hình nhằm hỗ trợ triển khai, mở rộng và thực hành kỹ thuật trên hệ thống tưới cho cây dừa thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần nâng cao năng lực và phát triển sinh kế cho người dân tại các khu vực bị ảnh hưởng từ bom mìn và vật liệu nổ.
Kỹ sư Thái Thành Việt, cán bộ kỹ thuật Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Hoài Ân, cho hay: Đối với mô hình này, chúng tôi ưu tiên hỗ trợ cho các hộ dân bị ảnh hưởng bom mìn, vật liệu nổ, các CCB, bộ đội xuất ngũ, các hộ nghèo, cận nghèo, hộ nữ là chủ hộ. Vì vậy, chúng tôi rất cẩn trọng, chặt chẽ trong việc tổ chức tham vấn cộng đồng và lựa chọn hộ dân tham gia. Các hộ nông dân được hỗ trợ 100% kinh phí để lắp đặt hệ thống tưới, được tập huấn kỹ thuật (đầu vụ và giữa vụ), được hướng dẫn kỹ thuật thâm canh cây dừa và vận hành hệ thống tưới. Đồng thời tiến hành theo dõi, kiểm tra, đánh giá trong suốt quá trình thực hiện, nhằm đảm bảo hệ thống tưới giúp nông dân giảm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế.
Qua theo dõi, với việc lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm nước, cây dừa sinh trưởng phát triển tốt. Các đối tượng sâu, bệnh hại chính trên cây dừa giảm đi đáng kể từ 3 - 5%, qua đó giúp giảm chi phí cũng như công lao động trong quá trình chăm sóc.
Với hệ thống tưới tiết kiệm nước, cây dừa đảm bảo được cung cấp đủ nước, độ đồng đều tưới cao, đạt tới 90 - 95%. Đồng thời kết hợp với việc bón phân đúng lượng, đúng thời gian, không tạo thành lớp váng trên mặt đất, không xói mòn và phá hoại kết cấu đất, điều tiết được nhiệt độ, độ ẩm giữa các hàng cây, tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng phát triển cây dừa, nhờ vậy tiết kiệm được nước tưới, công lao động, điện... hơn 8,3 triệu đồng/ha/năm và giúp tăng năng suất từ 20 - 25% so với cách tưới trước đây.
Theo CCB Vũ Văn Hùng (ở thôn Lộc Giang, xã Ân Tường Đông), áp dụng hệ thống tưới tự động cho cây dừa giúp tiết kiệm nước từ 30 - 50%, đảm bảo độ ẩm cho cây dừa sinh trưởng và phát triển tốt. Nhờ áp dụng các giải pháp kỹ thuật thâm canh theo hướng hữu cơ nên các đối tượng sâu bệnh gây hại giảm đi đáng kể, hiện tượng rụng quả non cũng giảm rõ rệt.
Bà Nguyễn Thị Hồng Phượng, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Hoài Ân, cho biết: Tính đến năm 2025, toàn huyện Hoài Ân có 1.725 ha dừa. Việc ứng dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước cho cây dừa giúp nâng cao hiệu quả kinh tế, góp phần tăng thu nhập cho người dân tại các khu vực bị ảnh hưởng từ bom mìn và vật liệu nổ. Trong thời gian tới, Trung tâm tiếp tục tham mưu cho UBND huyện Hoài Ân đẩy mạnh ứng dụng, chuyển giao hệ thống tưới để phát triển bền vững cây dừa gắn với các vùng nguyên liệu tập trung theo chuỗi liên kết sản xuất - chế biến, từ đó từng bước nâng cao giá trị sản phẩm dừa.