Xin ông cho biết tiến độ xây dựng các khu tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn huyện Tây Sơn?

- Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn đi qua địa bàn huyện có tổng chiều dài 10,75 km, đi qua các xã: Bình Thuận, Tây An, Tây Vinh. Diện tích dự kiến thu hồi khoảng 825.484,7 m². Toàn tuyến có 1.281 hộ và 5 tổ chức bị ảnh hưởng; 74 ngôi nhà bị giải tỏa trắng, 81 hộ phải bố trí tái định cư (TĐC). Hạ tầng kỹ thuật phải di dời gồm: Trụ sở thôn Đồng Quy, trường mầm non Tây Vinh, hệ thống điện, 2 điểm di tích.

Đến nay, huyện đã phê duyệt 4 phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) để thu hồi 81.899,5 m²; bồi thường hơn 23,1 tỷ đồng để lấy mặt bằng xây dựng khu TĐC nhằm sắp xếp nơi ở mới cho toàn bộ các hộ phải di dời do GPMB  và chỗ làm việc cho 1 tổ chức.

Huyện đầu tư hơn 55,3 tỷ đồng xây dựng 2 khu TĐC với 131 lô, gồm khu TĐC xã Bình Thuận và khu TĐC xã Tây Vinh. Đến nay khu TĐC xã Bình Thuận đã hoàn thành 98% khối lượng, khu TĐC xã Tây Vinh đạt 92% khối lượng. Có thể nói, các khu TĐC sẵn sàng đón các hộ dân đến xây nhà và an cư.

* Như vậy có phải toàn bộ những hộ bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc Bắc - Nam đã nhận đất tái định cư, thưa ông?

- Sau khi nhận quyết định của UBND tỉnh giao đất cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Tây Sơn để đầu tư xây dựng 2 khu TĐC tại xã Bình Thuận và Tây Vinh phục vụ dự án, UBND huyện phê duyệt giá đất ở để thu tiền sử dụng đất khi nhà nước giao đất TĐC cho các hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng do GPMB.

Hiện nay, UBND huyện đang tiến hành thủ tục để giao đất ngoài thực địa cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Cụ thể, 71 hộ đã tiến hành bốc thăm và được giao đất TĐC, gồm 22 hộ ở xã Bình Thuận và 49 hộ ở xã Tây Vinh, đạt 100% số hộ cần bố trí TĐC tại 2 địa phương này. Riêng xã Tây An vì chỉ có 6 hộ bị ảnh hưởng bởi dự án nên chúng tôi bố trí TĐC luôn vào 2 khu TĐC có sẵn tại xã này, đến nay 2 trong số 6 hộ đã nhận đất.

Khu tái định cư xã Bình Thuận đã sẵn sàng cơ sở hạ tầng kỹ thuật để người dân đến xây dựng nhà ở.  Ảnh: HẢI YẾN

* UBND tỉnh đánh giá Tây Sơn là địa phương dẫn đầu trong việc xây dựng các khu TĐC, bàn giao đất ở cho dân. Vì sao Tây Sơn có thể triển khai vấn đề này tốt đến vậy?

- Tại huyện Tây Sơn, khi triển khai công tác chuẩn bị phục vụ dự án cao tốc Bắc - Nam, Hội đồng GPMB huyện thực hiện công tác tuyên truyền, nắm bắt tình hình người dân khá tốt. UBND huyện chia 3 tổ công tác tại các xã và từ năm 2022 đến nay liên tục tổ chức đối thoại giữa lãnh đạo huyện với người dân. Trong triển khai dự án, UBND huyện tổ chức 15 cuộc đối thoại để người dân hiểu rõ chủ trương làm đường cao tốc, cùng với đó huyện cũng giám sát tốt không để xảy ra hành vi cố ý xây dựng, cơi nới công trình để trục lợi đền bù; chống tái lấn chiếm. Việc lãnh đạo huyện trực tiếp giải thích, đối thoại với dân tạo được niềm tin về sự công bằng, công khai, minh bạch. Người dân tiếp cận tốt với các thông tin chính thống về dự án, hiểu rõ vấn đề và ủng hộ chủ trương của Nhà nước.

Hơn nữa, trước khi triển khai dự án, UBND huyện Tây Sơn rà soát tất cả dự án xây dựng đang thi công hoặc đang triển khai các thủ tục đầu tư xây dựng, thuộc địa bàn quản lý hoặc làm chủ đầu tư. Trường hợp công trình thuộc phạm vi ảnh hưởng của dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam hoặc chồng lấn các quy hoạch khác có liên quan thì tạm dừng thi công. Việc rà soát dự án nhằm tránh chồng chéo, lãng phí trong đầu tư xây dựng, thuận lợi trong GPMB và triển khai xây dựng dự án. Ví dụ: Dự án kênh tưới thôn Thuận Hạnh - Thuận Hiệp tại xã Bình Thuận, dự án tuyến đường Tây Vinh đi Nhơn Mỹ (TX An Nhơn), các tuyến đường bê tông nông thôn…, UBND huyện rà soát hướng tuyến cao tốc sẽ đi qua khu vực dự định sẽ thi công các dự án này và kiến nghị các sở, ngành liên quan xem xét có phương án điều chỉnh nhường chỗ cho đường cao tốc.

Cuối cùng, khách quan mà nói huyện Tây Sơn cũng có một chút lợi thế so với các địa phương khác nhờ có sẵn một số mỏ đất đang phục vụ các dự án của tỉnh, địa phương; nhờ đó, huyện mạnh dạn cho ưu tiên xây dựng khu TĐC phục vụ dự án. Ngoài ra, các hộ dân đến xây dựng nhà ở tại các khu TĐC sớm đúng yêu cầu của huyện sẽ được hỗ trợ mốc móng nhà, đất đắp nền xây dựng nhà, những ưu tiên này giúp người dân giảm chi phí xây dựng nhà ở khá nhiều.