Quang cảnh Hội nghị phổ biến thông tin về một số Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia được tổ chức sáng nay 28/6.

Trong năm 2015 và đầu năm 2016, Việt Nam đã ký kết một số hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Các hiệp định này sẽ có tác động lớn đối với các tỉnh, thành phố trong cả nước, các cơ quan Nhà nước cấp Trung ương và địa phương, các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Tại Hội nghị, đại biểu đã lần lượt được thông tin về các nội dung quan trọng của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (Hiệp định TPP), Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (Hiệp định EVFTA) và việc tận dụng lợi thế hiệp định thương mại tự do (FTA) thông qua Quy tắc xuất xứ.

Ngày 05 tháng 10 năm 2015, sau hơn 5 năm đàm phán, 12 quốc gia, trong đó có Việt Nam đã đạt được đồng thuận và chính thức tuyên bố việc kết thúc đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (Hiệp định TPP). Nếu được Quốc hội của cả 12 nước phê chuẩn, Hiệp định TPP sẽ tạo ra một khu vực thương mại tự do lớn nhất từ trước đến nay, với tổng GDP lên tới 28.000 tỷ USD, chiếm 40% tổng GDP và khoảng 30% tổng thương mại toàn cầu.Theo nghiên cứu của các chuyên gia, Việt Nam có thể là nước được hưởng lợi nhiều nhất trong số các nước tham gia TPP. Cụ thể, TPP có thể giúp GDP của Việt Nam tăng thêm 23,5 tỷ USD vào năm 2020 và 33,5 tỷ USD vào năm 2025; xuất khẩu tăng thêm 68 tỷ USD vào năm 2025.

Tuy nhiên, cạnh tranh tăng lên đồng nghĩa với việc các mặt hàng nhập khẩu, các sản phẩm công nghiệp của các nước sẽ gây sức ép cho sản xuất Việt Nam; các doanh nghiệp dựa vào sự bao cấp của Nhà nước, các doanh nghiệp có công nghệ sản xuất lạc hậu sẽ đối mặt với nhiều khó khăn; đồng thời, các tiêu chuẩn cao về quản trị minh bạch và hành xử khách quan của bộ máy Nhà nước sẽ đặt ra những thách thức lớn cho bộ máy quản lý của nước ta.

Và gần đây nhất, ngày 2 tháng 12 năm 2015, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam và Cao ủy Thương mại EU đã ký Tuyên bố về việc chính thức kết thúc đàm phán Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (Hiệp định EVFTA). Hiệp định EVFTAlà một FTA thế hệ mới giữa Việt Nam và 28 nước thành viên EU. Hiệp định EVFTA cùng với TPP là hai FTA có phạm vi cam kết rộng và mức độ cam kết cao nhất của Việt Nam từ trước tới nay.

Hội nghị cũng được thông tin một số nội dung quan trọng về Quy tắc xuất xứ. Yếu tố quan trọng nhất của một FTA là thương mại hàng hóa, thể hiện bằng việc cắt giảm thuế quan về 0 theo lộ trình. Việc nắm bắt Quy tắc xuất xứ là vô cùng quan trọng bởi Quy tắc này giúp xác định hàng hóa nhập khẩu có đủ điều kiện để được hưởng ưu đãi thuế quan hay không; đồng thời đảm bảo sự cân bằng giữa “thuận lợi hóa thương mại” và “phòng tránh gian lận thương mại” cũng như đo mức độ tận dụng ưu đãi FTA từ các thành viên FTA. Theo đó, nếu đáp ứng được quy tắc xuất xứ ưu đãi thì sẽ kéo theo hàng loạt lợi ích như được cấp C/O ưu đãi, được hưởng thuế quan ưu đãi, thúc đẩy sản xuất, xuất nhập khẩu tại các thành viên FTA, thu hút FDI tới các thành viên FTA.

Các chuyên gia khuyến nghị các cơ quan quản lý nhà nước cần cập nhật tư duy quản lý trong tình hình mới, chuyển từ chọn – cho dần sang chọn – bỏ; nắm vững các cam kết quốc tế; đào tạo, chuẩn bị đội ngũ cán bộ; tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; chủ động xây dựng kế hoạch hành động, xác định các giải pháp để tận dụng cơ hội và đối phó với thách thức mà các Hiệp định thương mại đem lại. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần chủ động nắm vững những cam kết của Việt Nam; thay đổi tư duy kinh doanh; chủ động xây dựng kế hoạch kinh doanh cho giai đoạn trung và dài hạn; nâng cao năng  lực cạnh tranh và chủ động tìm hướng hợp tác với các đối tác nước ngoài, tham gia vào dây chuyền cung ứng toàn cầu. 

Nguồn: Văn phòng UBND tỉnh