Hội nghị tại điểm cầu Bình Định

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW, sự thống nhất nhận thức được thể hiện ở 2 khía cạnh: Mô hình hoạt động và vị trí, vai trò của kinh tế tập thể (KTTT), HTX trong phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Sau 20 năm thực hiện Nghị Quyết 13-NQ/TW, số lượng HTX nông nghiệp đã tăng 12.569 HTX. Từ năm 2013 đến nay, trung bình mỗi năm tăng thêm 800 HTX. Không chỉ tăng nhanh về số lượng mà chất lượng và hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp cũng đã được cải thiện, trong đó có 2.200 HTX ứng dụng công nghệ cao. Năm 2020, doanh thu của các HTX đạt bình quân 2,44 tỷ đồng/năm, thu nhập bình quân của người lao động thường xuyên đạt 40,5 triệu đồng/năm, gấp 9,1 lần so với năm 2001.

Bên cạnh những kết quả đạt được về KTTT, HTX vẫn bộc lộ những hạn chế, bất cập: Quá trình tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW còn chậm, một số cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương còn lúng túng, thiếu các biện pháp, giải pháp cụ thể, thậm chí chưa thực sự quan tâm đúng mức đến KTTT, HTX. Số lượng HTX thành lập mới tăng mạnh, nhưng số HTX hoạt động có hiệu quả còn thấp, thiếu tính bền vững, quy mô thành viên và doanh thu của các HTX  nông nghiệp còn nhỏ bé. Các dịch vụ sơ chế, chế biến, bảo quản, số lượng các HTX có khả năng liên kết hiệu quả với doanh nghiệp, chế biến và tiêu thụ nông sản cho thành viên HTX và nông dân cững chưa nhiều, mới chỉ đạt khoảng  24% tổng số HTX.

Đối với Bình Định, qua hơn 20 năm thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW,  đến nay toàn tỉnh có745 THT với khoảng 2.313 thành viên, tăng 745 tổ so với năm 2001. Về hợp tác xã nông nghiệp, hiện tỉnh có 188 HTX NN với tổng số 186.346 thành viên, giảm 29 HTX so với năm 2001. Giai đoạn 2001-2021, thành lập mới 101 HTX, chuyển đối giải thể 129 HTX. Tất cả các HTX NN đã chuyển đổi và hoạt động theo Luật HTX năm 2012, thu hút hàng triệu lao động tham gia.

Phát biểu hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh: Mặc dù các HTX hiện chưa có đóng góp GDP nhiều cho nền kinh tế, cho các địa phương, nhưng HTX lại là nền tảng để thực hiện liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp. Tái cơ cấu ngành nông nghiệp, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng nông thôn mới sẽ không thể thành công nếu thiếu sự tham gia đóng góp của HTX.

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho rằng, quan điểm phát triển của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong thời gian tới là lấy hợp tác xã và thành viên của hợp tác xã là trung tâm để hỗ trợ chính sách và huy động nguồn lực cộng đồng để hợp tác xã tổ chức lại sản xuất trong điều kiện mới.

Để hợp tác xã đủ sức hoạt động cần tạo cơ chế để họ phát huy nội lực, đó là nguồn nhân lực, tạo ra nguồn vốn từ nội lực, vốn liên doanh liên kết. Các hợp tác xã cần thu hút được nhiều thành viên và đảm bảo các dịch vụ cho thành viên thì mới hiệu quả, do đó cần tăng các dịch vụ lên trong thời gian tới.  Mặt khác, Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh: Hợp tác xã phải tổ chức mô hình đa dịch vụ, hợp tác xã không chỉ sản xuất nông nghiệp như trồng rau, chăn nuôi… mà hợp tác xã nông nghiệp phải cung ứng theo chuỗi giá trị - hợp tác xã làm dịch vụ là chính nên cần đa dịch vụ, đa mục tiêu thì mới đảm bảo thu nhập cho các thành viên. Theo đó, hợp tác xã cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, kiến thức thị trường, quản trị hợp tác xã, ứng dụng khoa học công nghệ.

TL