Kết quả tích cực, nhưng còn nhiều lo ngại

Tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) phát sinh quý I/2025 toàn tỉnh khoảng 4.611 tỷ đồng, đạt 26,5% dự toán năm, tăng 60,1% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, thu xuất nhập khẩu (XNK) được 90 tỷ đồng, thu nội địa 4.494 tỷ đồng.

Phân tích kết quả thu NSNN trong thời gian qua, Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Thành Hải cho biết: Nhìn tổng thể, thu NSNN đạt kết quả tốt, nhưng đi sâu vào từng khoản thu, thì còn nhiều vấn đề lo ngại. Chẳng hạn như, thu thuế XNK quý I mới chỉ đạt 9,5% dự toán năm, giảm gần 50% so với cùng kỳ năm trước. Thu nội địa dù đã đạt 27,5% so với dự toán, tăng 70,1% so với cùng kỳ, nhưng vẫn còn 8/17 khoản thu chính chưa đạt mức bình quân phải thu trong 3 tháng là 25%. Ngoài ra, khoản thu tiền sử dụng đất (2.177 tỷ đồng) của quý I chủ yếu là thu từ kết quả đấu giá quyền sử dụng đất những tháng cuối năm 2024 chuyển qua. Từ tháng 3, tình hình thu thuế XNK và thu nội địa có dấu hiệu chững lại.

Công chức ngành thuế hướng dẫn cơ sở kinh doanh kê khai thuế. Ảnh: T.SỸ

Lý giải về nguồn thu từ hoạt động XNK giảm mạnh, ông Lê Văn Nhuận, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XIII, cho biết: Hoạt động sản xuất kinh doanh của DN trên địa bàn tỉnh vẫn còn khó khăn và những tháng đầu năm chưa phải là thời điểm chính để các DN đẩy mạnh XNK. Vì thế, các mặt hàng chủ lực XNK có số thu thuế lớn, như: Phân bón, thép nguyên liệu, máy móc thiết bị, dăm gỗ… đều giảm sâu, dẫn đến số lượng DN làm thủ tục hải quan trong quý I/2025 giảm 10% so với cùng kỳ; lượng phương tiện vận tải xuất, nhập cảnh giảm 14,5%; kim ngạch xuất khẩu cũng giảm 8%...

Cần phải quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn

Theo ông Nguyễn Thành Hải, để đảm bảo dự toán thu ngân sách năm 2025 đã được HĐND tỉnh giao là 17.415 tỷ đồng, từ nay đến cuối năm, toàn tỉnh cần phải thu 12.727 tỷ đồng, bao gồm thu nội địa 11.867 tỷ đồng và 860 tỷ đồng thuế XNK. Nếu phấn đấu thu vượt 5% so với dự toán HĐND tỉnh giao, số thu cần thực hiện sẽ nhiều hơn, áp lực rất lớn. Sở Tài chính sẽ phối hợp chặt chẽ hơn với cơ quan thuế, hải quan rà soát, nắm chắc nguồn thu, để thu đúng, thu đủ các khoản thu. Các sở, ngành và UBND cấp huyện cũng cần đôn đốc các tổ chức, cá nhân nộp tiền sử dụng đất, tiền cho thuê mặt đất, mặt nước đúng quy định. Mặt khác, nhanh chóng tổ chức đấu giá các khu đất theo kế hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt để thu tiền sử dụng đất, bổ sung vào NSNN. 

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh nhấn mạnh: Kinh phí đầu tư phát triển, an sinh xã hội, thúc đẩy KT-XH của tỉnh phát triển trông cậy nhiều vào việc đảm bảo dự toán thu NSNN năm 2025. Vì thế, UBND tỉnh yêu cầu thu vượt 5% so với dự toán đã được HĐND tỉnh giao. Áp lực thu ngân sách là có, nhưng nếu chúng ta có những giải pháp cụ thể, thực hiện với quyết tâm cao thì sẽ đạt được. Vấn đề cấp bách hiện nay là các đơn vị phải nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, xem công tác thu ngân sách là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt, cần phải nỗ lực lớn, quyết tâm cao hơn.

Công chức ngành hải quan kiểm tra hàng hóa của doanh nghiệp tại khu vực cảng Quy Nhơn. Ảnh: T.SỸ

Trên tinh thần đó, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đề nghị Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XIII Lê Văn Nhuận tham mưu cho UBND tỉnh các giải pháp quản lý, thu thuế XNK tại địa bàn Bình Định để tỉnh gửi Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XIII chỉ đạo, nhằm đảm bảo thu được 950 tỷ đồng thuế XKN trong năm 2025. Ngành thuế tham mưu cho UBND tỉnh thành lập tổ công tác liên ngành để gỡ khó cho người dân, DN; đồng thời thực hiện quản lý tốt các nguồn thu và hậu kiểm việc nộp thuế, phí.

Sở Xây dựng và ngành thuế cùng UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác quản lý, thu thuế các hoạt động xây dựng. Sở Nông nghiệp và Môi trường và các địa phương quan tâm đến công tác hậu kiểm tài nguyên khoáng sản, tăng cường kiểm tra trữ lượng các khoáng sản trên địa bàn, đối chiếu với khối lượng DN đã khai thác, yêu cầu DN kê khai, nộp thuế đúng và đủ.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh cũng chỉ đạo cơ quan thuế cùng với Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch quan tâm nhiều hơn đến doanh thu và việc kê khai, nộp thuế đối với các đơn vị lữ hành, cơ sở kinh doanh lưu trú, ăn uống; yêu cầu các cơ sở phải kê khai đúng thực tế, nộp thuế đúng quy định; tổ công tác liên ngành của tỉnh đi kiểm tra và có biện pháp xử lý đối với những cơ sở cố tình né thuế, trốn thuế. Bên cạnh đó, các hoạt động kinh doanh, dịch vụ hộ cá thể; kinh doanh thương mại điện tử; kinh doanh trên nền tảng số đang phát triển mạnh, cần phải quản lý và khai thác tốt nguồn thu từ các hoạt động nói trên, bổ sung vào ngân sách. Hằng tháng, Sở Tài chính chủ trì họp tổ liên ngành để đánh giá kết quả quản lý, thu thuế và tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp, phấn đấu thu đạt và vượt dự toán đã được HĐND tỉnh giao.