Từ tiếng bom cảm tử của anh hùng Ngô Mây…

Đóng góp quan trọng đầu tiên của Bình Định vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp nói chung, chiến thắng Điện Biên Phủ nói riêng là tiếng bom của anh hùng LLVTND Ngô Mây (được truy tặng danh hiệu năm 1955).

Các CCB tham gia kháng chiến chống Pháp của tỉnh Bình Định, trong đó có một số cựu chiến sĩ Điện Biên về thăm lại chiến trường xưa và chụp ảnh lưu niệm nơi là Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ. Ảnh: Hội CCB tỉnh

Hưởng ứng Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đầu năm 1947, tại Gia Lai, ta tổ chức lại LLVT. Cuối năm 1947, anh hùng Ngô Mây (Đại đội Quyết tử 51A, Trung đoàn 94) đã anh dũng hy sinh khi đánh bom cảm tử tại trận Rộc Dứa, Suối Vối (An Khê, Gia Lai).

Tiếng bom của anh hùng Ngô Mây trong những ngày đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đã có sức cổ vũ hết sức to lớn về mặt tinh thần cho Đảng bộ, quân và dân tỉnh Bình Định nói riêng, cả nước nói chung để thực hiện Lời kêu gọi của Bác: “Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ” trong suốt 9 năm trường kỳ kháng chiến.

… đến làm tròn vai trò hậu phương với các chiến trường

Trong kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ (1945 - 1954), Bình Định thuộc vùng tự do của Liên khu V. Trung ương chỉ đạo xây dựng hậu phương liên hoàn gồm 4 tỉnh: Nam, Ngãi, Bình, Phú (Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên). Đồng thời, xây dựng hậu phương toàn diện (kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, giáo dục, xây dựng Đảng…).

Thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng, trực tiếp là Khu ủy Khu V, Đảng bộ tỉnh Bình Định đã lãnh đạo quân và dân trong tỉnh làm tròn vai trò của hậu phương trong kháng chiến chống Pháp. Trên cơ sở xây dựng hậu phương vững mạnh về mọi mặt, Bình Định đã đảm bảo chi viện tối đa sức người sức của cho các chiến trường. Đồng thời, tiếp nhận và nuôi dưỡng thương binh từ các chiến trường đưa về; thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội. Bình Định còn đảm nhận nghĩa vụ quốc tế khi tiếp nhận và chăm sóc, bảo vệ cho Hoàng thân Souphanouvong (Lào)…

Đánh bại chiến dịch Át-lăng

Tháng 5.1953, H.Nava được điều sang chiến trường Đông Dương, ông ta đã đề ra một kế hoạch quân sự mới gồm 2 bước. Mục đích chính của kế hoạch này là giành một chiến thắng quân sự trên chiến trường để chiếm ưu thế trên bàn đàm phán, tạo điều kiện cho Pháp rút ra khỏi cuộc chiến tranh Đông Dương trong danh dự.

Tháng 9.1953, Bộ Chính trị đã họp thông qua Kế hoạch tác chiến Đông - Xuân (1953 - 1954) của Quân ủy Trung ương với nội dung cốt lõi là tiến hành một số đòn tấn công vào một số hướng quan trọng về chiến lược mà địch tương đối sơ hở nhằm đạt 2 mục đích: Thứ nhất, tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực của địch; thứ hai, buộc địch bị động, phân tán lực lượng thành nhiều điểm đóng quân khác nhau.

Thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị, ta đã tiến hành 5 đòn tiến công chiến lược, buộc địch bị động phân tán lực lượng thành 5 nơi đóng quân lớn trước khi vào quyết chiến với ta tại cứ điểm Điện Biên Phủ. 1 trong 5 đòn tiến công chiến lược ấy là Tây Nguyên.

Đầu tháng 2.1954, ta tiến công địch ở Bắc Tây Nguyên, giải phóng Kon Tum, uy hiếp Pleiku. Nava điều quân từ Nam Tây Nguyên lên ứng cứu cho Pleiku, biến Pleiku thành nơi tập trung binh lực thứ tư. Để cứu vãn tình thế này, địch đã thực hiện cuộc hành quân Át-lăng lần thứ hai đánh vào Bình Định.

Tuy nhiên, sau hơn 3 tháng (từ ngày 10.3 - 18.6.1954), phối hợp chặt chẽ với chiến trường chính và cả nước ở Điện Biên Phủ và chiến trường chính của Liên khu V ở Tây Nguyên, quân và dân Bình Định đã loại khỏi vòng chiến đấu hơn 2.500 tên địch, trong đó có 1.000 tên bị thương, 51 bị bắt (có 31 biệt kích), 30 tên ra hàng, ta phá hỏng 6 xe quân sự, thu 55 súng các loại. Không những phá tan âm mưu nhanh chóng chiếm Nam Bình Định làm bàn đạp đánh chiếm toàn tỉnh của địch, ta còn bảo vệ được tính mạng và tài sản của nhân dân ở các vùng chiến sự.

* * *

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, với đường lối kháng chiến “Toàn dân, toàn diện, trường kỳ và tự lực cánh sinh”, Đảng bộ tỉnh Bình Định đã lãnh đạo quân và dân tỉnh nhà hoàn thành xuất sắc vai trò của hậu phương - vùng tự do Liên khu V, huy động sức người sức của tới mức cao nhất cho cuộc kháng chiến chống Pháp nói chung, chiến dịch Điện Biên Phủ nói riêng.

Không dừng lại ở đó, Đảng bộ, quân và dân Bình Định còn trực tiếp cầm súng bảo vệ hậu phương. Điển hình rõ nhất là góp phần làm thất bại chiến dịch Át-lăng, làm phá sản âm mưu của địch và trực tiếp chia lửa cho chiến trường chính tại Điện Biên Phủ.

Những đóng góp của quân và dân Bình Định là bằng chứng sinh động minh chứng cho sức mạnh tổng hợp vô cùng to lớn được khơi dậy, phát huy tới cao độ bởi đường lối kháng chiến “Toàn dân, toàn diện, trường kỳ và tự lực cánh sinh” của Đảng. Đồng thời, chứng tỏ lòng yêu nước nồng nàn của nhân dân Bình Định khi một lòng theo Đảng, theo Bác Hồ cho dù phải hy sinh tới đâu.