Thời gian qua, tình hình tội phạm sử dụng không gian mạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản tiếp tục có diễn biến phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi. Nổi lên gần đây là phương thức lợi dụng việc lực lượng công an ra quân hướng dẫn cài đặt, kích hoạt tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng VNeID, các đối tượng đã tạo các phần mềm giả mạo, sau đó giả danh công an yêu cầu người dân cài đặt để chiếm quyền điều khiển điện thoại di động rồi chiếm đoạt tài sản trong ứng dụng ngân hàng điện tử.

Tại Bình Định, lực lượng Công an các cấp đã thực hiện quyết liệt các biện pháp để phòng ngừa và đấu tranh mạnh với tội phạm và vi phạm pháp luật trên không gian mạng, trong đó chú trọng tuyên truyền phòng ngừa các thủ đoạn lợi dụng việc cài đặt VNeID giả mạo để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Thực hiện Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử, phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”, lực lượng Công an cùng các ngành chức năng tăng cường tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân đăng ký, kích hoạt tài khoản định danh điện tử; các tính năng, tiện ích trên ứng dụng định danh điện tử (VNeID), bước đầu được người dân tiếp cận, sử dụng phục vụ nhu cầu trong cuộc sống.

Lực lượng Công an trực tiếp cấp tài khoản định danh điện tử (VNeID) cho công dân

Tuy nhiên, trong thời gian gần đây nổi lên việc lợi dụng lực lượng Công an ra quân hướng dẫn cài đặt, kích hoạt tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng VNeID, các đối tượng đã tạo các phần mềm giả mạo, sau đó giả danh lực lượng Công an yêu cầu người dân cài đặt để chiếm quyền sử dụng điện thoại di động rồi chiếm đoạt tài sản trong ứng dụng ngân hàng điện tử.

Bằng cách đó, sau khi tạo được lòng tin, chúng gợi ý, hướng dẫn người dân tự thực hiện trên điện thoại di động cá nhân, hướng dẫn tải ứng dụng VNeID giả mạo thông qua liên kết được cung cấp.

Sau khi ứng dụng giả mạo được cài đặt, đối tượng sẽ yêu cầu người dân cung cấp tất cả các quyền như truy cập danh bạ, vị trí, trợ năng trên điện thoại. Lúc này người dân sẽ mất quyền kiểm soát. Với quyền truy cập trợ năng, các đối tượng sẽ theo dõi các thao tác của người dùng trên màn hình điện thoại, đọc được mã OTP ngân hàng gửi về điện thoại. Sau khi biết được thông tin đăng nhập dịch vụ ngân hàng điện tử của người dân, các đối tượng sẽ đăng nhập ứng dụng ngân hàng điện tử và chuyển tiền trong tài khoản của người dân đến các tài khoản ngân hàng khác để chiếm đoạt.

Đặc điểm nhận biết điện thoại di động đã bị chiếm quyền điều khiển là người dùng không truy cập được cài đặt ứng dụng, phông chữ trên điện thoại bị thay đổi, điện thoại thường xuyên tự bật sáng màn hình và khi thao tác bị loạn cảm ứng.

Để phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với loại tội phạm này thì người dân cần nâng cao hơn nữa tinh thần cảnh giác trước thủ đoạn của các loại tội phạm; nêu cao ý thức tự bảo vệ dữ liệu cá nhân, không đăng, đưa lên mạng xã hội thông tin thẻ CCCD, tài khoản định danh điện tử VNeID, tài khoản ngân hàng, số điện thoại và những vấn đề liên quan đến dữ liệu cá nhân để không bị các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Cần thận trọng với những người lạ, người tự xưng là lực lượng chức năng gọi điện yêu cầu cung cấp, xác minh thẻ CCCD, tài khoản định danh điện tử VNeID, tài khoản ngân hàng, mã OTP và những mật khẩu của cá nhân. Khi gặp các tình huống có dấu hiệu lừa đảo cần báo ngay cho lực lượng Công an để kịp thời điều tra, làm rõ.

Đối với những công dân chưa cài đặt, kích hoạt tài khoản định danh điện tử VNeID nên đến cơ quan Công an để được trực tiếp hướng dẫn, thực hiện các bước cài đặt cấp độ 1, cấp độ 2, tích hợp các giấy tờ cá nhân vào tài khoản định danh điện tử. Từ đó giúp Nhân dân thuận lợi hơn trong thực hiện các giao dịch, thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, bảo đảm tin cậy, chính xác, nhanh chóng, đơn giản, hiệu quả.