Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tự Công Hoàng báo cáo tại hội nghị

Báo cáo tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tự Công Hoàng cho biết, Nghị quyết Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ XX, nhiệm kỳ 2021 - 2025 đã xác định một trong những khâu đột phá chiến lược phát triển KT-XH của tỉnh là “xây dựng, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, nhất là hạ tầng giao thông”. Bình Định đã chú trọng đến công tác phát triển các công trình hạ tầng kỹ thuật khung, hạ tầng kỹ thuật đô thị, đặc biệt là đầu tư, phát triển các công trình giao thông trọng điểm. Đa số các công trình xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng đảm bảo chất lượng, yêu cầu kỹ, mỹ thuật, góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng, an ninh, phục vụ đời sống nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Tuy vậy, bên cạnh những mặt tích cực đáng ghi nhận, chất lượng một số công trình xây dựng cơ bản trong thời gian qua cũng còn bộc lộ một số hạn chế; một số công trình, hạng mục công trình kém chất lượng, nhanh xuống cấp, hư hỏng, thuộc các lĩnh vực công trình như: giao thông, dân dụng và công nghiệp, nông nghiệp và phát triển nông thôn… Cá biệt có công trình tổ chức thi công không phù hợp, gây sập đổ, chết người như công trình Nhà máy Savvy Seafood (khu công nghiệp Nhơn Hòa, TX An Nhơn).

Hội nghị đã phân tích các nguyên nhân khách quan ảnh hưởng đến chất lượng công trình, nhưng quan trọng là nguyên nhân chủ quan, trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng như: Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án, đơn vị tư vấn (khảo sát, thiết kế, giám sát), đơn vị thi công, cơ quan quản lý chuyên môn… Đồng thời chỉ ra công tác kiểm tra, giám sát chất lượng của chủ đầu tư và các đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát chưa được chú trọng và thực hiện theo đúng quy định.

Để khắc phục, nâng cao chất lượng công trình, UBND tỉnh yêu cầu cơ quan quản lý nhà nước kiên quyết xử lý nghiêm đối với các trường hợp, chủ đầu tư và các bên liên quan vi phạm trong trong việc tổ chức nghiệm thu công trình sử dụng không đúng về chất lượng; nhà thầu thi công không bố trí nhân lực, thiết bị thi công theo quy định… Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án chuyên ngành phải tham gia trực tiếp kiểm tra, nghiệm thu vật liệu đầu vào; không xây dựng hồ sơ mời thầu với yêu cầu, tiêu chí chất lượng một cách chung chung, cần cụ thể tiêu chí để làm cơ sở đánh giá chất lượng công trình. Tùy vào quy mô, tính chất, đặc điểm của từng công trình mà thời hạn bảo hành yêu cầu tăng lên thành từ 3 - 5 năm. Bên cạnh đó, không chia nhỏ các gói thầu có quy mô, tính chất, khối lượng công việc thực hiện tương đồng; tuyệt đối không được để việc chia các gói thầu ảnh hưởng đến chất lượng công trình xây dựng.

Quang cảnh hội nghị

Cùng với đó, kiên quyết xử lý những nhà thầu vi phạm về tiến độ, chất lượng, an toàn, vệ sinh lao động, bố trí nhân sự, máy móc, thiết bị không đầy đủ theo quy định. Đối với nhà thầu vi phạm tiến độ nhưng chưa đến mức phải xử lý chấm dứt hợp đồng, chủ đầu tư cần yêu cầu nhà thầu có giải pháp khắc phục kịp thời vi phạm. Nhà thầu vi phạm hợp đồng không có khả năng hoàn thành phải kiên quyết chấm dứt hợp đồng. Đồng thời, thực hiện các thủ tục gửi Bộ KH&ĐT để xem xét, đăng tải thông tin nhà thầu vi phạm trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Nhà thầu vi phạm nghiêm trọng, vi phạm nhiều lần... phải xử lý kiên quyết, xử phạt vi phạm, cấm tham gia đấu thầu trên địa bàn tỉnh; thông báo rộng rãi đến các cơ quan quản lý để biết, theo dõi.

Tư vấn giám sát không được chấp nhận nghiệm thu, cho dừng thi công xây dựng khi xét thấy chất lượng thi công xây dựng không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, biện pháp thi công không đảm bảo an toàn, vi phạm các quy định về quản lý an toàn lao động làm xảy ra hoặc có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, gây sự cố mất an toàn lao động.

Đặc biệt, đơn vị thi công xây dựng, nhà thầu phải giữ uy tín, danh dự trong thi công xây dựng công trình. Hạn chế việc sử dụng thầu phụ trừ trường hợp đã thỏa thuận trước với chủ đầu tư trong hợp đồng xây dựng. Trường hợp là nhà thầu chính hoặc tổng thầu thì phải có trách nhiệm kiểm tra công tác thi công xây dựng đối với các phần việc do nhà thầu phụ thực hiện.

Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn phát biểu chỉ đạo tại hội nghị

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, đồng chí Phạm Anh Tuấn – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh nêu rõ sự cần thiết của vấn đề nâng cao chất lượng các công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh. Việc các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng cơ bản đều trăn trở về chất lượng các công trình là thái độ có trách nhiệm. Đánh giá cao các ý kiến thẳng thắn đã nêu lên tại hội nghị về nguyên nhân của tình trạng công trình kém chất lượng, mau xuống cấp; Chủ tịch UBND tỉnh đã nhấn mạnh một số yêu cầu trong thời gian tới nhằm đảm bảo nâng cao chất lượng công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh. Đó là lấy chất lượng lâu dài đặt lên hàng đầu, không đánh đổi chất lượng vì giá rẻ hay bất cứ sự can thiệp của ai đó; và bất kể là nguồn vốn nào đều phải được quản lý chất lượng. Công trình xây dựng phải đảm bảo thẩm mỹ, đẹp là các điểm checkin cho khách du lịch; lưu ý các khu đô thị đang được hình thành, khu tái định cư, khu dân cư mới đều phải được quy hoạch đẹp, chuẩn. Đảm bảo an toàn công trình trước pháp luật và trước các tình huống thiên tai theo quy định. Cuối cùng là thay đổi căn bản ý thức về công tác chất lượng và quản lý chất lượng đối với tất cả các thành phần tham gia vào dự án, công trình - đây là ưu tiên số 1.

Cũng theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, từ nay trở đi, đối với cơ quan quản lý nhà nước và chủ đầu tư phải chuẩn hóa sớm tất cả các loại vật liệu đầu vào tương ứng với cấp độ công trình; thông báo giá sát với giá thị trường. Tất cả các công trình khi khái toán, dự toán đều phải đảm bảo để đủ vốn, tránh tình trạng khái toán thấp quá dẫn đến khi thiết kế dự toán hụt quá nhiều là nguyên nhân o ép về vốn, vật liệu đầu vào không đảm bảo. Các tiêu chuẩn kỹ thuật và các quy trình cũng phải được làm rõ và tuân thủ nghiêm ngặt. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật nghiêm minh và kiên quyết. Qua đó, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị Sở GTVT phối hợp Sở Xây dựng rà soát, đánh giá một số công trình hiện nay kém chất lượng để có phương án xử lý. Cơ quan quản lý nhà nước cũng lưu ý, kiểm tra các xe quá tải trên địa bàn tỉnh đêm chạy nhanh vượt ẩu, tải trọng lớn, gây vươn vãi vật liệu, làm hỏng đường.

Các Ban quản lý dự án, chủ đầu tư, yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt quy định chất lượng các khâu ngay từ đầu, nhất là công tác khảo sát, tư vấn thiết kế. Hồ sơ mời thầu phải đảm bảo lựa chọn các nhà thầu uy tín, chất lượng, đề xuất tăng khung bảo hành công trình từ 3 - 5 năm; không chia nhỏ gói thầu; hạn chế tối đa liên danh nhà thầu; không ép tiến độ bất hợp lý. Đặc biệt, trong công tác chấm thầu không chọn giá rẻ, chất lượng thấp. Tỉnh khuyến khích các chủ đầu tư ưu tiên điểm chấm thầu cho các nhà thầu tự tin cam kết bảo hành công trình 5 năm; đồng thời có chế tài đủ mạnh đối với các nhà thầu thi công chất lượng kém, hoặc là bắt buộc thi công lại hạng mục bị xuống cấp, hư hỏng khi vừa hết thời gian bảo hành; hoặc cấm tham gia đấu thầu trong 3 năm; hoặc cấm vĩnh viễn. Chủ tịch UBND tỉnh cũng nhắc các chủ đầu tư cố gắng thực hiện các thủ tục hồ sơ trong mùa mưa, để đến mùa nắng các nhà thầu có thể thi công thuận lợi.

Cơ quan quản lý nhà nước và Ban quản lý dự án phải coi trọng công tác đào tạo nhân lực. Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị sau hội nghị lần này, chúng ta thống nhất cách làm xong thì cần đào tạo lại cho toàn bộ các cán bộ của khối quản lý nhà nước làm công tác quản lý chất lượng. Sở Xây dựng, GTVT, Ban quản lý dự án các địa phương nắm bắt để tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Đối với các đơn vị tư vấn và các nhà thầu, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu phải nâng cao tinh thần trách nhiệm khi đảm nhận thiết kế, giám sát, thi công mỗi một công trình. Đặc biệt, các nhà thầu cần tổ chức lại việc thi công đảm bảo chất lượng; quản lý công trình theo hướng hiện đại, tránh tình trạng nội bộ phân cấp nhiều, mà bỏ qua cấp trung gian để làm thẳng. Tránh hoàn toàn việc nhận công trình về rồi bán; các ban quản lý dự án cũng phải kiên quyết chấm dứt hợp đồng - đây là một điều kiện quan trọng trong hồ sơ thầu. Thi công phải đảm bảo an toàn, vệ sinh, không được phép thi công ẩu, bớt vật liệu… Tổ chức hội nghị doanh nghiệp đơn vị để nói rõ quan điểm của tỉnh và quan điểm chính doanh nghiệp, lưu ý uy tín của DN chính là chất lượng để tất cả hệ thống có ý thức. Chủ tịch UBND tỉnh mong muốn, các công trình XDCB, kể cả vốn nhà nước hay của tư nhân, đều phải được kiểm tra, giám sát quá trình thi công thật chặt chẽ, đảm bảo các công trình trong thời gian tới có chất lượng tốt hơn, bền hơn, đẹp hơn. 

Tỉnh sẽ mời Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, Thanh tra tỉnh, CA tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; các địa phương cũng làm như vậy ở cấp cơ sở để thực hiện giám sát tất cả các công trình, dự án trọng điểm kể cả công trình đầu tư từ vốn tư nhân.