Đồng chí Nguyễn Tuấn Thanh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chủ trì điểm cầu Bình Định.

Trong những năm qua, Chính phủ đã đề ra nhiều giải pháp hỗ trợ giảm nghèo, động viên được sự tham gia tích cực của toàn xã hội, góp phần đáng kể giảm số hộ nghèo, tăng số hộ khá, cải thiện từng bước đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Trong đó, phải kể đến Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ về tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác. Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 131/2002/QĐ-TTg ngày 04/10/2002 về việc thành lập NHCSXH trên cơ sở tổ chức lại Ngân hàng Phục vụ người nghèo.

Trong 20 năm qua, với sự kiên trì, quyết tâm cao, phát huy nội lực của NHCSXH và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, việc triển khai chính sách tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đã xây dựng thành công mô hình quản trị đặc thù, hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tiễn của đất nước, phát huy vai trò quản lý Nhà nước đối với tín dụng chính sách xã hội; tổ chức điều hành quản lý vốn thống nhất từ Trung ương đến địa phương, đáp ứng yêu cầu tổ chức, triển khai thực hiện tín dụng chính sách xã hội; đáp ứng yêu cầu triển khai nhanh chóng, kịp thời chính sách tín dụng ưu đãi đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác. Nguồn vốn tín dụng chính sách có sự tăng trưởng vượt bậc, tốc độ tăng trưởng ổn định qua các năm, năm sau cao hơn năm trước. Đến 30/11/2022, tổng nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đạt gần 297.740 tỷ đồng, tăng trên 290.630 tỷ đồng (gấp 41,9 lần) so với năm 2002, tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm đạt 21,4%. Từ 8.631 tỷ đồng dư nợ nhận bàn giao của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, Ngân hàng Công thương Việt Nam, Kho bạc Nhà nước Việt Nam, đến 30/11/2002, tổng dư nợ tín dụng chính sách đạt 279.732 tỷ đồng, tăng 271.101 tỷ đồng (gấp 32 lần). Tốc độ tăng trưởng dư nợ bình quân hằng năm đạt 21,1%. Hiện nay, gần 6,5 triệu hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách đang còn dư nợ.

Trong 20 năm qua, vốn tín dụng chính sách đã hỗ trợ gần 6,3 triệu hộ gia đình vượt qua ngưỡng nghèo; giải quyết việc làm cho hơn 5,9 triệu lao động; hỗ trợ hơn 3,8 triệu học sinh sinh viên được vay vốn đi học; xây dựng hơn 16,8 triệu công trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, xây dựng gần 729 nghìn căn nhà cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác; cho gần 2 nghìn doanh nghiệp, người sử dụng lao động bị ảnh hưởng do dịch COVID-19 vay vốn để trả lương ngừng việc, phục hồi sản xuất cho hơn 1,2 triệu lượt người lao động... Theo đó, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trên cả nước; cụ thể: giai đoạn 2001-2005, giảm từ 17% xuống 7%; giai đoạn 2005-2010, giảm từ 22% xuống 9,45%; giai đoạn 2011-2015, giảm từ 14,2% xuống 4,25%; giai đoạn 2016-2021, giảm từ 9,88% xuống 2,23%.

Hội nghị thống nhất đánh giá, từ những kết quả đạt được sau 20 năm triển khai thực hiện, có thể khẳng định chính sách tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác đã thực sự đi vào cuộc sống; “là chính sách được triển khai rộng rãi nhất, đáp ứng một lượng lớn nhu cầu vốn của hộ nghèo, tác động trực tiếp và mang lại hiệu quả thiết thực”, là một “trụ cột” quan trọng, một “điểm sáng” trong chính sách giảm nghèo; góp phần giải quyết một số vấn đề thiết yếu trong cuộc sống cho người nghèo, đối tượng chính sách; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện tại các vùng nghèo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; góp phần phát triển kinh tế - xã hội và giảm nghèo bền vững; hạn chế, đẩy lùi nạn cho vay nặng lãi; tạo nguồn lực cho các địa phương thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, được nhân dân đồng tình ủng hộ, cộng đồng quốc tế đánh giá cao.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hội nghị cũng chỉ ra những hạn chế về nguồn vốn, cơ chế tài chính, hoạt động tín dụng, hoạt động ủy thác, Tổ tiết kiệm và vay vốn, việc đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin... trong triển khai thực hiện chính sách tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đánh giá cao, ghi nhận và biểu dương những thành tích ngành chính sách xã hội đạt được trong 20 năm qua.

Về nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái yêu cầu chủ động nghiên cứu, đề xuất từng bước mở rộng đối tượng cho vay vốn, nâng cao mức cho vay, thời hạn cho vay phù hợp với chương trình mục tiêu quốc gia và các mục tiêu an sinh xã hội, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; đề xuất tích hợp thống nhất các chương trình tín dụng ưu đãi để tập trung nguồn lực, tránh dàn trải và đẩy mạnh xã hội hóa trong hoạt động. Bên cạnh đó, tiếp tục nâng cao năng lực quản trị, phát huy hiệu lực, hiệu quả mô hình tổ chức, phương thức quản lý tín dụng đặc thù, riêng có của ngành chính sách xã hội để thực hiện tốt tín dụng chính sách xã hội phù hợp với điều kiện thực tiễn của đất nước; tập trung huy động các nguồn lực tài chính theo phương châm “Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân cùng làm”, “Trung ương và địa phương cùng làm”, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu vay vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách khác. Tổ chức thực hiện có hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách xã hội, trong đó tập trung ưu tiên nguồn vốn cho vay các đối tượng chính sách, nhất là hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số miền núi, vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo; tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát vốn vay chặt chẽ, không để cho vay sai đối tượng, sai mục đích sử dụng vốn; tăng cường công tác thu hồi nợ quá hạn, xử lý nợ rủi ro do nguyên nhân khách quan; tạo điều kiện để người vay khôi phục sản xuất, kinh doanh, tránh nguy cơ tái nghèo. Nghiên cứu phát triển đa dạng các sản phẩm dịch vụ theo hướng hiện đại, tiện lợi, dễ sử dụng, chi phí phù hợp với nhu cầu và khả năng chi trả của khách hàng ở khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa, người có thu nhập thấp, người yếu thế, các doanh nghiệp nhỏ, các hợp tác xã nhằm thực hiện tốt chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phù hợp với hoạt động của ngành chính sách xã hội. Tiếp tục củng cố, kiện toàn, tinh gọn tổ chức bộ máy; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, hiện đại hóa ngành Ngân hàng, phù hợp với hoạt động đặc thù của tín dụng chính sách xã hội.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đề nghị Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục phối hợp chặt chẽ, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về tín dụng chính sách xã hội đến mọi tầng lớp Nhân dân; thực hiện tốt chức năng giám sát, phản biện xã hội, nâng cao hiệu quả giám sát của toàn dân đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội. Phối hợp chặt chẽ với NHCSXH và chính quyền địa phương thường xuyên chỉ đạo thực hiện củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng, hướng dẫn bình xét đối tượng vay vốn, tăng cường kiểm tra, giám sát đôn đốc thu hồi nợ đến hạn. Phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện có hiệu quả việc lồng ghép giữa vay vốn NHCSXH và đào tạo nghề, chuyển giao khoa học kỹ thuật trong sản xuất, kinh doanh, giúp người vay sử dụng vốn hiệu quả; đồng thời, nhân rộng các mô hình quản lý và sử dụng vốn vay hiệu quả trong cộng đồng.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cũng đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương và Ban đại diện HĐQT các cấp tiếp tục phát huy thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW của Ban Bí thư; xác định việc lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động tín dụng chính sách là một nội dung công tác thường xuyên của cấp ủy, chính quyền các cấp hàng năm cân đối vốn cho ngân sách địa phương, ủy thác cho NHCSXH để bổ sung vốn cho vay; thường xuyên quan tâm chỉ đạo củng cố nâng cao chất lượng tín dụng, hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc nhằm nâng cao năng lực hoạt động của ngành chính sách xã hội; tăng cường chỉ đạo tổ chức điều tra, rà soát thường xuyên định kỳ đối với các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có mức thu nhập trung bình và các đối tượng chính sách khác tại địa phương, tạo điều kiện cho các đối tượng được hưởng chính sách tiếp cận nhanh chóng, kịp thời vốn chính sách tín dụng xã hội./.