Theo báo cáo tổng kết Đề án Tăng cường thực thi pháp luật về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước giai đoạn đến năm 2021 trên địa bàn tỉnh, trong thời gian qua, việc triển khai thực hiện Đề án tăng cường thực thi pháp luật về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước đã góp phần nâng cao nhận thức của cấp ủy, chính quyền các cấp về vị trí, vai trò của hương ước, quy ước đối với quản lý xã hội tại cộng đồng dân cư. Các cơ quan, đơn vị, địa phương nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc triển khai các nhiệm vụ được giao, tích cực tham mưu chính quyền các cấp chỉ đạo, hướng dẫn việc quản lý xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước gắn với việc thực hiện Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, cuộc vận động xây dựng nông thôn mới và phong trào thi đua của địa phương.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, phổ biến, triển khai thực hiện Đề án và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước được thực hiện dưới nhiều hình thức đa dạng, phát huy mạnh mẽ vai trò của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân; gắn kết chặt chẽ với hoạt động của Ban Chỉ đạo Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và công tác gia đình các cấp, công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết, đánh giá được tiến hành thường xuyên. Việc rà soát, sửa đổi, bổ sung hương ước, quy ước đảm bảo phù hợp với quy định của Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg được thực hiện kịp thời...

Quang cảnh Hội nghị

Tại hội nghị, các đại biểu đã được nghe tham luận của UBMTTQ Việt Nam tỉnh về Vai trò của UBMTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong việc tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước và pháp luật về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước; Tham luận của Sở Tư pháp về Công tác phối hợp với ngành Văn hóa và Thể thao về xây dựng thực hiện hương ước, quy ước, kiểm tra, kiến nghị việc xử lý hương ước, quy ước vi phạm; Tham luận của Ban Dân tộc tỉnh về Công tác phối hợp với ngành Văn hoá và Thể thao hướng dẫn việc ghi nhận các phong tục, tập quán tiến bộ; vận động xoá bỏ, không áp dụng phong tục, tập quán lạc hậu trong hương ước, quy ước; Tham luận của UBND thị xã Hoài Nhơn về Tình hình triển khai xây dựng, thực hiện hương ước trên địa bàn tỉnh; Tham luận của UBND huyện Vĩnh Thạnh về Công tác tổ chức thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn tỉnh; Tham luận của Thôn Thanh Sơn, xã An Tân, huyện An Lão về Xây dựng hương ước gắn với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; Tham luận Thôn Giang Nam, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước: “Thực hiện hương ước góp phần nâng cao đời sống kinh tế, văn hóa xã hội, các vấn đề an sinh xã hội tại khu dân cư”

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Hải Giang phát biểu tại hội nghị

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Hải Giang ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương những kết quả mà các ngành, địa phương đã đạt được trong thời gian qua. Sau 3 năm triển khai, việc xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước của các cộng đồng dân cư trên địa bàn tỉnh đã dần đi vào nề nếp, nhận thức của chính quyền các cấp, của các cơ quan, đơn vị về vị trí, vai trò của hương ước, quy ước đối với quản lý xã hội tại cộng đồng dân cư được nâng cao. Hiện nay, toàn tỉnh đã xây dựng được 1.095 bản hương ước, quy ước tại 1.116 thôn, khu phố, làng. Các hương ước, quy ước được thực hiện nghiêm túc, gắn với việc bình xét các danh hiệu trong phong trào thi đua thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. 

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được vẫn cần phải nghiêm túc thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế như: tại một số nơi, việc xây dựng hương ước, quy ước còn hình thức, có sự sao chép, lặp lại các quy định của pháp luật, chưa thể hiện rõ nét đặc trưng văn hoá, xã hội, phong tục tập quán, thuần phong mỹ tục của từng thôn, khu phố, làng. Điều đó làm sai lệch bản chất, suy giảm vai trò, vị trí của hương ước, quy ước với tư cách là thiết chế tự quản của cộng đồng dân cư. Công tác kiểm tra, rà soát việc thực hiện,việc sửa đổi, bổ sung nội dung không còn phù hợp chưa kịp thời. Sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước chưa chặt chẽ.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Hải Giang nhấn mạnh việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài để góp phần bảo đảm an ninh trật tự, bảo vệ môi trường, giữ gìn và phát huy những phong tục, tập quán tốt đẹp và truyền thống văn hóa của dân tộc trong cộng đồng dân cư; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân. Vì vậy, hương ước, quy ước phải được xây dựng và thực hiện một cách nghiêm túc, có hiệu quả. 

Để thực hiện yêu cầu đó, thời gian tới, Ông đề nghị cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, hội, đoàn thể các cấp cần quan tâm đến một số nhiệm vụ trọng tâm như: Các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận và các hội, đoàn thể phải nhận thức được rằng hương ước, quy ước là thiết chế tự quản cộng đồng, nhằm điều chỉnh các quan hệ nội bộ trong phạm vi thôn, tổ dân phố, được coi là thiết chế có tác dụng hỗ trợ pháp luật khi Nhà nước chưa kịp ban hành pháp luật hoặc chưa cần thiết sử dụng pháp luật để điều chỉnh, được ví như “cánh tay nối dài” của pháp luật và cùng với pháp luật điều chỉnh một cách toàn diện các mối quan hệ phát sinh trong đời sống xã hội. Trên cơ sở đó, quan tâm chỉ đạo xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước bảo đảm để hương ước, quy ước đi vào thực tiễn, mang lại hiệu quả cao, góp phần quản lý xã hội, xây dựng và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống, xoá bỏ các tập tục lạc hậu, vi phạm quyền con người, quyền công dân, cản trở sự phát triển. Gắn kết công tác xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước, gắn với triển khai thực hiện Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, xây dựng nông thôn mới và các phong trào thi đua yêu nước của các cấp, các ngành, hội, đoàn thể; không ngừng nâng cao chất lượng hương ước, quy ước; thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, kiểm tra thực hiện hương ước, quy ước;...

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Hải Giang (thứ sáu từ phải qua) trao giấy khen cho các tập thể có thành tích tiêu biểu trong triển khai xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước thôn, khu phố giai đoạn đến năm 2021

Tại hội nghị, Sở Văn hóa và Thể thao đã tặng giấy khen cho 22 tập thể có thành tích tiêu biểu trong triển khai xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước thôn, khu phố giai đoạn đến năm 2021./.