Hơn 3.200 tàu cá được lắp đặt thiết bị

Sở NN&PTNT Bình Định đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho 3.242 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên, đây được coi là một trong những giải pháp quan trọng nhằm nhanh chóng xóa thẻ vàng từ Ủy ban châu Âu (EC) đối với mặt hàng thủy sản của Việt Nam.

Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định Hồ Đắc Chương chia sẻ, ngày 23/10/2018, EC đã cảnh báo thẻ vàng đối với hoạt động khai thác thủy sản của Việt Nam với các khuyến nghị Việt Nam khắc phục IUU (khai thác trái phép, không báo cáo và không theo quy định). 

Thẻ vàng EC thời gian qua đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trường Liên Minh Châu Âu. Yêu cầu hoàn thiện công cụ quản lý đội tàu khai thác phù hợp với nguồn lợi, hoàn thiện hệ thống kiểm tra giám sát tàu cá trên biển và tại cảng, xây dựng hệ thống xác nhận, chứng nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản đồng thời ngăn chặn, chấm dứt tình trạng khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài đã được nước ta đưa vào Luật Thủy sản 2017; sau đó, được cụ thể hóa bằng Nghị định.

Bình Định lắp giám sát hành trình cho hơn 3.200 tàu cá

“Một trong số việc mà tỉnh Bình Định giải quyết đó chính là xây dựng phần mềm hệ thống Giám sát tàu cá -  Tổng cục Thủy sản (nay là Cục Thủy sản) từ năm 2019 để giúp cơ quan chức năng theo dõi, quản lý, hỗ trợ ngư dân đánh bắt an toàn, hợp pháp trên vùng biển Việt Nam. Đây được coi là một trong những giải pháp quan trọng nhằm nhanh chóng xóa thẻ vàng từ EC đối với mặt hàng thủy sản của Việt Nam”, ông Chương mở lời.

Theo ông Chương, việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đã giúp cơ quan chức năng và chủ tàu kiểm soát được hành trình của tàu cá hoạt động trên biển.

Thông qua hệ thống giám sát tàu cá, các tàu cá khai thác thủy sản trên biển có lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đều được giám sát 24/24 giờ trong suốt quá trình đánh bắt cá hải sản. Điều này nhằm kết nối với lực lượng chức năng trong đất liền giúp cho việc theo dõi, giám sát hành trình hoạt động của tàu cá, xác định vị trí tàu, phương hướng khi đi trên biển. Đồng thời, theo dõi, cảnh báo kịp thời cho tàu cá khi có dấu hiệu vi phạm, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tàu cá hoạt động trên biển.

Phó Giám đốc Sở NN&PTNN tỉnh Bình Định nhấn mạnh, việc vận hành hệ thống giám sát còn giúp lực lượng chức năng phát hiện tàu cá tắt thiết bị giám sát hành trình, từ đó xác định và làm rõ nguyên nhân để khắc phục; lập biên bản xử lý theo quy định nếu phát hiện hành động tác động nhằm vô hiệu hóa thiết bị hành trình; đồng thời là cơ sở để các cơ quan chức năng truy xuất nguồn gốc cấp giấy chứng nhận sản phẩm khai thác xuất khẩu vào thị trường châu Âu và làm căn cứ pháp lý để xử lý đối với chủ tàu cá cố tình khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài.

Lực lượng chức năng giám sát tàu cá trên biển

Ngoài ra, hỗ trợ cho công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn chủ động trong việc nắm bắt, xác minh thông tin để triển khai công tác tìm kiếm, cứu hộ và cứu nạn khi tàu bị sự cố trên biển, thông báo hướng dẫn tàu thuyền khai thác ở cùng khu vực hỗ trợ cứu giúp nhau khi có tàu cá bị nạn trên biển tránh những thiệt hại về con người và tài sản; công tác kiểm đếm và kêu gọi, hướng dẫn các tàu cá hoạt động trên biển tìm nơi trú ẩn an toàn khi có bão, áp thấp nhiệt đới.

Hướng đến gỡ thẻ vàng

Hệ thống giám sát tàu cá cho phép theo dõi, quản lý thông tin tàu cá: chủ tàu, thiết bị, vị trí, hành trình… Số lượng tàu và trạng thái tàu được quy định theo bảng màu riêng để nhận biết được chính xác các thông tin tàu cá, kịp thời xử lý.

Cùng với đó, cho phép hiển thị các thiết lập trên bản đồ, các định dạng theo toạ độ và các hiển thị vùng biển đánh bắt trên hệ thống: Thông tin khu vực cấm trên biển, cảnh báo vào ra với từng tàu Hệ thống hiển thị các cảnh báo tàu gặp sự cố và các tàu vượt ra ngoài đường ranh giới cho phép trên biển.

Hỗ trợ chức năng tìm kiếm tàu xung quanh: Khi một tàu cần hỗ trợ hệ thống cho phép cơ quan quản lý nhà nước tìm những tàu gần nhất để liên hệ tới hỗ trợ tàu gặp nạn trên biển.

Có bản đồ hiển thị bão, áp thấp nhiệt đới, phục vụ công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn. Toàn bộ các tàu nằm trên đường đi của bão cũng nhận được các cảnh báo về đường đi của bão để hỗ trợ tàu di chuyển về nơi an toàn.

Nhờ hệ thống giám sát tàu cá mà đơn vị cũng như người dân có thể theo dõi tàu theo dõi, cảnh báo kịp thời cho tàu cá khi có dấu hiệu vi phạm, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tàu cá hoạt động trên biển. Với mục tiêu gỡ “thẻ vàng” cho hải sản Việt Nam, việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá không chỉ giúp công tác quản lý nghề cá được thuận lợi, tạo điều kiện kiểm tra, truy xuất nguồn gốc hải sản do ngư dân khai thác trên biển mà còn góp phần quan trọng trong việc ngăn chặn nạn khai thác hải sản bất hợp pháp, giữ gìn an ninh trật tự trên biển và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Việc quản lý giám sát đối với 3.242 tàu cá đã trang bị thiết bị giám sát hành trình cần đội ngũ số lượng cán bộ trực ban 24/24 giờ và cán bộ chuyên môn trong việc quản lý, khai thác và xử lý dữ liệu giám sát tàu cá, hiện tại đội ngũ này chưa đáp ứng.

Tình trạng tàu cá bị mất kết nối thiết bị giám sát hành trình trong quá trình hoạt động khai thác hải sản trên biển còn nhiều không rõ nguyên nhân, gây khó khăn trong công tác quản lý và giám sát tàu cá hoạt động trên biển.

Ông Chương thông tin, Sở sẽ tổ chức phân công trực Trạm bờ Thông tin liên lạc 24/24 giờ để giám sát các tàu cá trên biển, thông báo đến thuyền trưởng, chủ tàu về tình trạng tàu cá sắp vượt ra ngoài ranh giới vùng biển tự do đánh bắt của Việt Nam, tàu cá sắp vi phạm vùng biển nước ngoài, tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, tàu cá không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình trong quá trình hoạt động trên biển (mất tín hiệu kết nối trên biển) và cung cấp thông tin này đến các cơ quan chức năng liên quan và địa phương để phối hợp xử lý.