Quang cảnh Hội nghị

Theo Báo cáo của Bộ NN và PTNT, sau 2 năm Ủy ban Châu Âu (EC) cảnh báo “thẻ vàng” đối với hải sản khai thác của Việt Nam, xuất khẩu hải sản của nước ta sang thị trường Châu Âu EU đã giảm 6,5%. Năm 2018 là 390 triệu đô la Mỹ và tiếp tục chững lại trong năm 2019. Từ vị trí thứ 2 trong các thị trường nhập khẩu hải sản Việt Nam, sau “Thẻ vàng” thị trường EU đã tụt xuống đứng vị trí thứ 5 và tỷ trọng sụt giảm từ 18% xuống còn 13%. Quyết định cảnh báo “Thẻ vàng” của EC được công khai trên các website và đang làm mất uy tín nghiêm trọng với hải sản Việt Nam, qua đó gia tăng nguy cơ bị Mỹ và những thị trường tiềm năng khác có hành động tương tự.

Đối với công tác khắc phục 4 nhóm khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu về khắc phục thẻ vàng, đến nay các địa phương đang thực hiện khá tốt. Về lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá, cả nước đã lắp đặt hơn 13 nghìn tàu cá. Tuy nhiên, đến nay, tiến độ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình nhiều địa phương còn chậm. Theo lộ trình, đến ngày 1/4/2020 các địa phương phải lắp đặt xong cho các tàu cá từ 15m đến dưới 24m. Việt Nam cũng tiến hành sửa đổi quy trình và triển khai kiểm soát tàu cá ra, vào cảng theo quy trình mới; sửa đổi quy trình giám sát việc bốc dỡ thủy sản tại cảng và kiểm soát sản lượng, thành phần loài thủy sản bốc dỡ phục vụ công tác truy xuất nguồn gốc; triển khai thực thi pháp luật để giải quyết tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài. Cả nước có 27/28 tỉnh ven biển đã thành lập Văn phòng thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại 60 cảng cá do Cơ quan quản lý nhà nước về Thủy sản tỉnh phối hợp với lực lượng Biên phòng thực hiện việc thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá rời, cập cảng. Tuy vậy, đến nay vẫn còn tàu cá vi phạm; 2 tháng đầu năm 2020 vẫn còn 7 vụ với 11 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, phần lớn là vùng biển còn đang tranh chấp. Nhiều cảng cá không được đầu tư nâng cấp, nhếch nhác, tàu thuyền ra vào khó khăn khiến việc thực hiện công tác giám sát, khai báo còn khó khăn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Châu phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Châu khẳng định, tỉnh Bình Định quyết liệt triển khai chống khai thác IUU bằng nhiều giải pháp cụ thể, mạnh mẽ. UBND tỉnh rất kiên quyết trong xử lý 41 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài như không áp dụng chính sách hỗ trợ nhiên liệu và thu hồi vĩnh viễn giấy phép khai thác. Về vấn đề lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá của tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Châu cho biết, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các đơn vị cung cấp thiết bị tổ chức lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá tại địa phương theo đúng lộ trình quy định đồng thời thực hiện nghiêm công tác xác nhận, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc sản phẩm khai thác theo quy định.

Tại hội nghị, các đại biểu đã tham luận và chỉ ra một số vấn đề như việc liên kết, chia sẻ thông tin quản lý tàu cá giữa các tỉnh thành cần được đẩy mạnh hơn; phải có chính sách hỗ trợ, đầu tư hạ tầng nghề cá; giám sát và xử lý nghiêm những trường hợp tháo thiết bị giám sát để lắp đặt trên tàu khác rồi ra khơi khai thác bất hợp pháp; nâng cấp cơ sở hạ tầng thông tin quản lý và cảnh báo tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài…

Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Nguyễn Xuân Cường phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu kết luận hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Nguyễn Xuân Cường đánh giá cao sự nỗ lực vào cuộc quyết liệt của các địa phương như Bình Định, Quảng Ngãi, Kiên Giang… Tuy nhiên, Bộ trưởng vẫn chưa hài lòng về việc tàu cá của Việt Nam vẫn còn đánh bắt bất hợp pháp, trong khi đây là mấu chốt quan trọng để EC tháo gỡ “thẻ vàng” thủy sản cho Việt Nam. Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chỉ đạo trong thời gian tới, các ngành liên quan và các địa phương phải thực hiện thật quyết liệt các giải pháp trọng tâm như: Tiếp tục thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 45/CT-TTg, Công điện 732/CĐ-TTg, Công điện 1275/CĐ-TTg và các văn bản chỉ đạo của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU để kết quả kiểm tra lần thứ 3 sẽ đạt kết quả tốt. Bên cạnh đó, cần chuẩn bị chu đáo kế hoạch và nội dung để tiếp và làm việc với đoàn kiểm tra của EC. Triển khai hiệu quả Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật; thực hiện nghiêm công tác kiểm soát tàu cá ra vào cảng, công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản, ghi chép sổ nhật ký khai thác, báo cáo khai thác thủy sản, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác IUU…

Thùy Trang